De meest zinvolle toepassing van zonneenergie is op het ogenblik de zonneboiler. Die genereert rechtstreeks warmte uit zonlicht. De paradox van de zonneboiler is dat er meer warmte verkrijgbaar is naarmate er minder nodig is: hoe feller de zon schijnt hoe minder je zit te springen om een hete douche. Koelte heb je dan juist nodig. Hoe zit het met de mogelijkheden om zonneenergie, wanneer die maximaal voorradig is, te gebruiken voor verkoeling? Koelkasten op zonnecellen zullen het voorlopig moeilijk hebben door de prijs van de panelen en het gemak van het stopcontact. Op campings zul je ze langzamerhand wel gaan tegenkomen.
Grappig genoeg duikt de zon nu op als krachtbron achter een vorm van airconditioning. Het gaat om een baseballpet met een ingebouwde ventilator die wordt aangedreven door een zonnecel bovenop. Het hebbeding is te koop voor f. 98,-. De ventilator zit in de klep en is gericht op het gezicht van de drager. Het motortje is direct aangesloten op het paneel (6x7 cm). Het idee is perfect: zodra de pet in de zon komt wordt de bezitter koelte toegewaaid.
Nu is dat misschien in de praktijk niet altijd het beste. Vaak zul je juist vanwege de warmte in de schaduw gaan zitten. Als dat niet kan, bijvoorbeeld op het water, is kunstmatige verkoeling niet altijd nodig. Daarom kan de pet ook lopen op batterijen en kan de ventilator met een knopje worden uitgeschakeld. Door de extreem lichte loop van de ventilator werkt het apparaat urenlang op een set van twee batterijen.
De pet heeft door alle hardware een tamelijk hoog soortelijk gewicht, zeker met batterijen aan boord. Maar een jeugdig proefpersoon bleef tijdens vier slopende etappes van de Avondvierdaagse geheel klachtenvrij. Dit is een geruisarme pet, maar het zou kunnen dat het zoemen van de ventilator toch een punt is, of dat de opgewekte bries als te straf wordt ervaren. Technisch Weekblad heeft experimenteel vastgesteld dat door het afplakken een klein stukje van de zonnecel de ventilator aanzienlijk kan worden getemperd. Een vingerbreedte is het maximum, dan stopt-ie helemaal. Een andere mogelijke bron van overlast is de belangstelling van omstanders. Deze pet trekt de aandacht. Maar daar was het misschien juist om begonnen.
De toepassing is in zekere zin te vergelijken met het horloge op zonnecellen: laag vermogen, hoog yuppen-appeal. Ideaal voor een technologie in ontwikkeling. Het energieverbruik van de pet is wel ordes van grootte hoger dan van een horloge of rekenmachine. Dat laat zien hoe veel bruikbaarder zonnecellen al zijn geworden.
Met wat meer hardware zou de pet nog een stuk bruikbaarder kunnen worden. Er is bijvoorbeeld nu niet voorzien in de mogelijkheid accu's te gebruiken en die op te laden als je geen behoefte aan wind hebt. Of, om nog verder te gaan, je zou op de fiets de ventilator als windmolen kunnen gebruiken en daarmee accu's opladen zodat je verkoeling hebt bij het stoplicht. De pet wordt daarmee nauwelijks zwaarder want in plaats van wegwerpbatterijen neem je oplaadbare. Er moet alleen wat elektronica bij. Misschien iets voor de volgende upgrade.
Pro-idee, 01612-20594