Wetenschap op radio
Herbert Blankesteijn, Illuster 3-'98
Ik sta voor de vraag of ik de komende maanden een wekelijks radioprogramma over wetenschap wil maken. Allerlei twijfels manifesteren zich; oude frustraties komen boven. Laat ik mijn hart eens luchten.
In de kranten heeft wetenschap een positie als economie, media en sport. Veel dagbladen hebben gespecialiseerde redacteuren en freelancers. Samen maken deze mensen een wekelijkse bijlage van verschillende pagina's, en zo nodig nieuwsberichten.
Bij de omroep geeft niemand om wetenschap. Elke omroep doet incidenteel wel wat, liefst iets medisch met - afhankelijk van de omroep - bloederige operaties of zielige kindertjes. Alleen de VPRO en Teleac/NOT brengen regelmatig wetenschappelijke programma's, en hebben eigen redacties.
Het is nog erger. Bij de omroep geeft bijna niemand om radio. Met 'programma's over wetenschap' wordt altijd bedoeld: 'televisieprogramma's over wetenschap'. De televisie trekt het publiek, werft de leden, haalt het STER-geld binnen, bepaalt de publieke opinie. Omroepgidsen schrijven nauwelijks over hun eigen radioprogramma's. Radio, ach, als het maar niet te veel kost. Politici hebben vijf zenders uit de grond gestampt, en die moeten op een koopje vol. Er is geen geld voor goed personeel en geen tijd voor research of mooie montage. Dan krijg je onnozele interviewers die deskundigen zonder weerwerk 'laten leeglopen', liefst via de telefoon.
Ondanks het belang en de belangstelling is wetenschap bovendien verbannen naar Radio 5, tussen de uitzendingen in het Arabisch. Immers, alleen politiek en sociaal-economisch nieuws is nieuws en mag op Radio 1. Zo'n uitzending op Radio 5 wordt niet besproken in de krant, is na een paar minuten voorbij, wordt niet herhaald en belandt niet in een knipselmap. Als je naamloos en hongerig wilt sterven, kom naar Radio 5! Schrijf dan een onbelangrijk stukje in de krant - de halve wereld ziet het en je wordt gevraagd voor een goed betaalde spreekbeurt.
Weet u hoeveel luisteraars een programma op Radio 5 niettemin trekt? Enkele tienduizenden. Da's een goed gevuld stadion dat je mag toespreken; beter gevuld dan bij menige eredivisiewedstrijd. Waarschijnlijk is dat een groter publiek dan een willekeurig stukje in de krant trekt, omdat de meeste abonnees de meeste stukken niet lezen.
Daarom geloof ik dat ik het toch maar doe. Luister of ze me inderdaad zo gek hebben gekregen: dinsdagochtend 11.25 uur, Radio 5.
Het materiaal dat hier verkrijgbaar is mag worden gedownload, gelezen en zelfs gekopieerd, maar alleen voor eigen gebruik. Vermenigvuldigen met winstoogmerk is niet toegestaan. Alles is copyright Herbert Blankesteijn, tenzij anders vermeld.