Dubbeltalent

Herbert Blankesteijn, Illuster maart 1999

In een vorige bijdrage heb ik geklaagd over de geringe aandacht van omroepen voor wetenschap en van het publiek voor radio 5. Het radioprogramma waar ik toen over aarzelde is er gekomen: Café De Wetenschap, dinsdagochtend 11.00 uur Radio 5.

Elke week praten we met gasten die een wetenschappelijke achtergrond paren aan artistieke activiteiten. Een psychiater die dicht, een chemicus die zingt, een schilderende psycholoog, een schrijvende bioloog, een beeldhouwende sterrenkundige, een wiskundige pianist, een elektrotechnicus-gitarist en ga zo maar door. Met deze ‘dubbeltalenten’ ontstaat een ander soort gesprekken dan wanneer je, zoals gebruikelijk, de deskundigste deskundige bij een bepaald onderwerp neemt. Er ontstaan onverwachte associaties, de sfeer is beschouwender en minder uitleggerig. Niemand is met een onderwerp getrouwd, dus kan er meer worden gerelativeerd en gelachen. Daarnaast mogen de gasten hun artistieke kunnen tonen, wat bij schilders en beeldhouwers helaas niet lukt op de radio, maar bij schrijvers, dichters en musici wel. Deze ‘kunstjes’ moeten iets te maken hebben met het besprokene, en zo bereiken we een eenheid-in-afwisseling, die iedereen prima bevalt.

Bij deze veelzijdige mensen valt een aantal dingen op. Bijvoorbeeld dat de helft natuurkundige is. We hebben fysici die schrijven, musiceren, dansen, en vaak ook in de beoefening van hun kunst veelzijdig zijn. Zou dat iets met de aanleg of de ontwikkeling van hun brein te maken hebben, of met een selectie-effect (ik ben zelf fysicus, en soms melden ze elkaar aan)? Verder hebben we moeite geschikte vrouwen te vinden. Daar zijn er al minder van in de wetenschap, maar ik vermoed dat ze zich in hun vak zo tot de tanden moeten wapenen dat er voor nevenactiviteiten naast een eventueel gezin geen ruimte is. Verder blijken zulke breed ontwikkelde mensen ontspannener en duidelijker over wetenschap te praten dan soortgenoten zonder frivole nevenactiviteiten.

Er is vaak geprobeerd kunst en wetenschap in één programma onder te brengen. Meestal werd dan in hetzelfde uur zowel kunst als wetenschap besproken. Maar omdat mensen met een dubbele affiniteit moeilijk te vinden zijn waren deze onderwerpen van elkaar gescheiden en werden ze gemaakt door verschillende mensen, die elkaar niet begrepen. Café De Wetenschap is volgens mij het eerste programma waarbij het lukt kunst en wetenschap tot een geheel te smeden.

Jammer dat u niet luistert.


Het materiaal dat hier verkrijgbaar is mag worden gedownload, gelezen en zelfs gekopieerd, maar alleen voor eigen gebruik. Vermenigvuldigen met winstoogmerk is niet toegestaan. Alles is copyright Herbert Blankesteijn, tenzij anders vermeld.