Hoewel ik zowel in mijn privé-omgeving als onder collega's geld als een absolute computercrack (alles is relatief natuurlijk) kwam ik er niet uit. Ik strandde op de harteloze gebruikersonvriendelijkheid van het systeem. Zelfs elektronische post versturen, toch het simpelste en nuttigste wat Internet te bieden heeft, kreeg ik niet onder de knie. Tijdens het schrijven van de berichten gebeurden de vreemdste dingen en als ik er al in slaagde mijn brieven te voltooien dan raakten ze niet zelden zoek. Soms zelfs nog voordat ik opdracht gaf ze te verzenden.
Denk niet dat ik buitengewoon voorlijk was om zo vroeg al op de elektronische snelweg te pionieren. Het Internet is al zeker twintig jaar oud. De basis ervoor is gelegd door het Pentagon en de National Science Foudation in de VS en universiteiten waren onder de eerste deelnemers. Sommige onderdelen van universiteiten wel te verstaan, namelijk vooral de bèta's. Wiskundigen, sterrenkundigen, fysici en chemici sturen elkaar al weet-ik-hoe-lang e-mail, voorpublikaties en data, gebruiken rekentijd op elkaars computers, raadplegen elkaars bestanden, wisselen handige computerprogramma's uit en noem maar op. Gezien de vereiste onverschrokkenheid op het gebied van computers is het geen wonder dat het juist de exactelingen waren die deze infrastructuur vorm hebben gegeven en als eerste hebben gebruikt.
Intussen is er veel veranderd. Ik hoef niet meer te zoeken naar mogelijkheden om het Internet op te kunnen; de mogelijkheden zoeken mij. Ik heb nu vier verschillende toegangen: via één van mijn opdrachtgevers, bij een min of meer ideële verstrekker, bij De Digitale Stad in Amsterdam (020-6225222) en via het openbare Internet-experiment van de VPRO (035-712880; beide laatste zijn gratis, denk alleen om uw telefoonrekening). De universiteit hoef ik niet meer lastig te vallen. Er is veel aan gebruikersvriendelijkheid gedaan; het voorlopig hoogtepunt is het World Wide Web, waarmee elke debiel al muisklikkend virtueel de wereld rond kan reizen. Kijk wat dat betreft ook eens bij de UB.
Een klacht die ik nog wel heb en die ik niet moe word te uiten is deze: het is nog uitermate moeilijk voor een privépersoon zonder al te veel computerervaring om zichzelf klaar te stomen voor Internet. Het installeren van een modem en de vereiste programmatuur kan een heidens karwei zijn. De industrie begrijpt dat inmiddels ook en er verschijnen op de markt steeds meer computers met de benodigde hulpstukken ingebouwd. De programma's staan steeds vaker kant en klaar op de harde schijf, of als je ze los koopt kun je ze in één kaar naar de harde schijf te kopiëren. Een goed voorbeeld is de software voor het World Wide Web op de CD-ROM van de VPRO. Kopiëren en meteen bellen, van harte aanbevolen (deze CD is bij de VPRO nog verkrijgbaar, voor een tientje op giro 444600).
U, medewerkers van de universiteit, benijd ik. Internet is letterlijk en figuurlijk voor u geschapen. U kunt vanaf uw werkplek SURFnet op zonder dat u er ene moer voor hebt hoeven doen. Het moet gek lopen wil u er beroepshalve niets mee kunnen doen. Bij problemen of speciale verlangens zijn er mensen die u daarover kunt raadplegen. Er is in uw nabije omgeving altijd wel een collega die qua computers hetzelfde niveau heeft als u, zodat u zich aan elkaar kunt optrekken. Er is altijd wel een collega die een stapje verder is, voor een echt goede suggestie. Of stel ik het me nu te mooi voor?
Onlangs heb ik nog stevig gediscussieerd met een natuurkundige en een astronoom over de noodzaak van Internet-gebruik. Conclusie: een mens kan buiten Internet. Ongeveer op dezelfde manier als een mens buiten een automobiel of een wasmachine kan. Met andere woorden, het leven is een stuk plezieriger mèt. Stelt u zich voor dat u samen met een collega in het buitenland een artikel moet prepareren. Versie 1, versie 2, versie 3, u kent dat wel. Als daar een paar nationale PTT's en universitaire postkamers tussen zitten kan dat weken, zo niet maanden duren. Misschien kost het zelfs een vliegreis. Met elektronisch berichtenverkeer is het in een paar dagen gepiept - als u tijd hebt voor het werk zelf uiteraard.
Het heeft weinig zin voorbeelden te blijven opsommen. Laat u gewoon eens een paar eenvoudige mogelijkheden demonstreren. Niet te veel - een echte computerfreak wil het liefst meteen alles laten zien met het gevolg dat er niets tot u doordringt. Gewoon even iets over e-mail en iets over het World Wide Web, en dan roept u ho. Interesseert het u niet, vergeet het dan. Laatst heb ik zelf een collega het een en ander voorgedaan - een erkend computeranalfabeet - en die is nu als een dolle bezig zelf het Net te verkennen. Straks leer ik weer het nodige van haar.
Mocht u ook de smaak te pakken krijgen dan kunt u veel te weten komen via het Net zelf en via de mensen die u kent, maar er valt ook veel op te steken van boeken. Boeken over Internet verschijnen aan de lopende band en ze liggen in dikke stapels bij de boekhandel. Bij mij in de boekenkast staan bijvoorbeeld The Whole Internet door Ed Kroll (O'Reilly 1992; ISBN 1-56592-025-2) en Internet voor Dummies door John Levine en Carol Baroudi (Addison-Wesley 1994; ISBN 90-6789-547-4). Veel plezier ermee.