De PC heeft geen PR-activiteiten nodig. Er is een spontane vraag naar informatie over computers, en mensen kunnen die vooral vinden in boeken. De tafels en planken bij de boekhandel buigen ervan door. Het kan natuurlijk ook anders: heeft het zin dit soort kennis op schijven op te dienen? Op het eerste gezicht heeft het voordelen. Informatie op schijf is lichter, leent zich beter voor zoeken, kan geïllustreerd worden met geluid en bewegend beeld. Het gebruikelijke tegenargument dat lezen van het scherm vervelender is dan bladeren in een boek gaat hier niet op. Lezen over de computer doe je gewoonlijk bij een werkende machine, om dingen te controleren en te proberen. Een opengeslagen boek is daarbij een voortdurende ergernis: het ligt in de weg, valt dicht en zo meer.
Een meer steekhoudend bezwaar zou kunnen zijn dat informatie in elektronische vorm alleen mensen bereikt die haar niet meer nodig hebben. Twee jaar geleden was dat het geval. De CD-ROM was in opkomst, maar geenszins een standaardvoorziening. Je moest zelf een speler kopen en in je computer zien in te bouwen. Als je dat voor elkaar kreeg wist je bij wijze van spreken meer dan je kon leren van de toenmalige CD's met uitleg over de PC, met titels als Guided Tour of Multimedia en How Multimedia Computers Work. Behalve dat deze irritant oppervlakkig waren, leden ze ook aan beginnersfouten. Bij de eerste hadden tekst, commentaar en bewegend beeld niets met elkaar te maken, en op de tweede zaten een mannelijke en een vrouwelijke presentator in samenspraak leuk te doen.-You can't look inside the human brain. -And in your case who knows what we'd find... De publieksgroep die zich aangesproken zou voelen door een programma van dit gehalte was nog lang niet aan een computer met CD-ROM-speler toe.
Inmiddels hebben weer meer mensen zich van een PC voorzien en hebben veel computers standaard een CD-ROM-speler ingebouwd. Tegelijkertijd zijn makers van publikaties op CD wat wijzer geworden - als je tenminste mag afgaan op De grote PC-Atlas, een naslagwerk over de werking va de PC dat op CD-ROM is verschenen. De makers hiervan hebben zich een aantal belangrijke dingen gerealiseerd. Ten eerste dat in een informatief werk tekst de hoofdrol moet spelen. Ten tweede dat je in een elektronisch informatief werk gebruik kunt en moet maken van hypertekst: moeilijke woorden voorzien van uitleg, die vanzelf verschijnt als je op het te verklaren woord klikt. Woorden die op die manier van een elektronische verwijzing zijn voorzien worden in een afwijkende kleur op het scherm afgebeeld.
Ten derde zijn de makers van De grote PC-Atlas zo verstandig geweest het materiaal bescheiden te illustreren. Geen overdonderende animaties, niet de herriemuziek die veel 'multimedia' ontsiert. In plaats daarvan tekeningen, waarvan sommige met een klik kunnen worden uitvergroot en waarvan andere subtiel blijken te bewegen om de uitleg kracht bij te zetten. Zo wordt met een minimum aan geheugenbeslag een maximum aan effect bereikt. Een vierde pluspunt van de PC-Atlas is nog, dat het programma rechtstreeks van de CD-ROM gedraaid kan worden. Een installatie op de harde schijf is onnodig, wat ook daar weer de nodige Megabytes bespaart.
Wat de inhoud betreft, die is over het algemeen in orde. Ieder onderwerp (moederbord, processor, geheugen...) wordt kort ingeleid, waarna de lezer zijns weegs kan gaan, de diepte in, zijpaden op, of, als hij gauw tevreden is, het programma uit. Computertijgers zullen weinig nieuws leren, maar de doorsnee PC-bezitter komt vanzelf een niveau tegen met nieuwe weetjes, en daarna een niveau waar hij het niet meer kan volgen. De hypertekst werkt soms wat desoriënterend. Soms kom je in één zin wel zes klikbare woorden tegen. Dan kost het moeite om van de muis af te blijven en gewoon door te lezen. Het omgekeerde komt ook voor: opeens is 'cache-geheugen' niet in kleur gezet. Maar dan brengt de zoekfunctie opluchting, met 22 treffers.
Perfect is de PC-Atlas niet. Het onderwerp 'ergonomie' wordt bijvoorbeeld teruggebracht tot de plaatsing van de computerkast op of onder het bureau. Ergonomische toetsenborden of kwalen die je achter de PC kunt oplopen, komen niet aan de orde. Er worden maar zes zinnen aan Internet gewijd. Maar er deugt zo veel wèl dat dat misschien door de vingers moet worden gezien. De eerste tekenen van veroudering van dit naslagwerk zijn overigens al zichtbaar. Zo wordt gemeld dat de snelste modems 14.400 bits per seconde transporteren (moet zijn 28.800). De Pentium Pro, de nieuwe chip die de opvolger is van de Pentium-processor, wordt nergens genoemd. Virussen die zich nestelen in macro's worden niet behandeld. Gegeven het feit dat het produceren van een dergelijk programma veel tijd kost, is dat onvermijdelijk. Kopers van informatieve werken over de PC moeten er tegen kunnen dat hun bezit bij aanschaf eigenlijk al niet meer actueel is. Zo is dat met computers zelf tenslotte ook.
De grote PC-Atlas, CD-ROM voor Windows, Sybex, Soest. Prijs f. 69,-
Ook als boek verkrijgbaar:
Titel : De grote PC Atlas
Auteur : Anatole d'Hardancourt
ISBN : 90-5160-762-8
Prijs : Fl. 49,- / Bfr. 980