Handen af van m'n site!

Herbert Blankesteijn, Intermediair 1-7-'99

Nieuwe software laat bezoekers van sites met elkaar converseren en geeft ze de mogelijkheid hun commentaar op de bezichtigde pagina's achter te laten. Beheerders van sites zijn des duivels.

De meeste sites op het World Wide Web dienen de portemonnee van de maker. Een site is een winkel, een uithangbord, een reclamespot, een visitekaartje, of een manier om zoveel mogelijk publiek bij elkaar te krijgen, zodat er advertentieruimte kan worden verkocht.

Een tweetal nieuwe programmaatjes weet hier effectief op te parasiteren. Gooey, van het bedrijf Hypernix, stelt bezoekers van een site in staat met elkaar te chatten. Telkens wanneer je een site bezoekt meldt de Gooey-software dit aan een server bij Hypernix en komt er een lijst retour van andere Gooey-gebruikers die op dezelfde site vertoeven. Als je in een chatvenster op je scherm iets tikt, kunnen alle personen op de lijst dat zien. Zo kan een groepsgesprek ontstaan. Iemand persoonlijk aanspreken is ook mogelijk.

Het is een slimme manier om gelijkgestemden op het spoor te komen, waarbij de site zelf gedeeltelijk buiten spel wordt gezet. Want gedurende de tijd die een Internetter besteedt aan keuvelen met medebezoekers, kijkt hij niet naar de pagina op zijn scherm en vergeet hij nieuwe pagina's op te roepen. Het aantal opgevraagde pagina's per dag bepaalt de tarieven die een site kan vragen voor advertenties.

Intussen bestookt het venster van Gooey de chattende surfers met zijn eigen reclame. Zo werkt dus de business van Gooey: deel gratis software uit die mensen in zijn ban houdt, en verkoop dan ruimte op het programmascherm. Of dit lukt is een open vraag. Gooey is pas begonnen en is alleen te krijgen als beta, in een proefversie dus. Op drukke sites als die van Yahoo, Netscape en Microsoft en ook op die van Hypernix zelf, is nergens meer dan een handjevol Gooeygebruikers te vinden. Op pogingen om een gesprek te beginnen reageren ze niet.

Een andere parasiet is ThirdVoice (TV). De gratis programmatuur die dit bedrijf verspreidt maakt webmasters, de redacteuren van websites, bang en boos tegelijk. Met ThirdVoice op je pc kun je als het ware briefjes op de pagina's van een website plakken, met je eigen tekst erop. Voor andere TV-gebruikers is op de plek waar het briefje 'hangt' een rood pijltje te zien. Een klik daarop maakt het briefje zichtbaar. De lezer kan er zijn eigen reactie weer aan toevoegen. Het is mogelijk deze briefjes te bestemmen voor alle voorbijgangers, voor een bepaalde groep, of voor één persoon. Wie de software van TV niet heeft geïnstalleerd, merkt niets.

Op verschillende plaatsen op de homepage van Microsoft hangen briefjes, reacties, en reacties op reacties. Er zijn opmerkingen over de kwaliteit van de produkten van het bedrijf, verwensingen aan het adres van Bill Gates en losse flodders als This site sucks en just testing…Als Gooey doet denken aan een chatbox, heeft dit veel weg van een nieuwsgroep.

Het werkt als volgt: wanneer een computer met ThirdVoice inlogt op een site, wordt de bewuste pagina geladen. Daarna controleert de TV-software bij de server van TV of er bij die pagina ook briefjes horen. Die worden dan doorgegeven aan de computer van de gebruiker. De opmaak van de pagina wordt zo nodig iets veranderd om ruimte te scheppen voor de pijltjes. Ook de briefjes die deze gebruiker achterlaat, worden bij ThirdVoice opgeslagen. Ze worden opgevraagd zodra de volgende TV-gebruiker zich bij de betreffende site vervoegt.

Bij Yahoo discussiëren de briefjes over de vraag of ThirdVoice goed is of slecht. Het is paradoxaal dat iemand deze software gebruikt om de afschaffing ervan te bepleiten, en het argument 'Haal het van je pc, dan heb je nergens last meer van,' ontbreekt dan ook niet. Een ander briefje bij Yahoo luidt: 'Yahoo wil geen verwijzing opnemen naar mijn site, dus doe ik het maar zelf: … ' Voor hetzelfde geld plaatst iemand zo een verwijzing naar een seks- of racisische site, en soms gebeurt dat ook.

Het moet gezegd dat zelfs met TV op de pc de mededelingen niet hinderlijk aanwezig zijn. De klikbare pijltjes vallen nauwelijks op. Je ziet de briefjes zelf alleen wanneer je klikt. Maar webmasters komen tegen dit verschijnsel in het geweer, dat ze zien als een inbreuk op hun recht hun eigen site in te richten. De pijltjes veranderen de lay-out van de pagina's enigszins (daar is het auteursrecht op van toepassing), en ook wordt een site naar hun mening oneigenlijk gebruikt als daar uitingen op komen te staan waar de redactie niet voor kiest en waar zij geen invloed op heeft. Het alleenrecht op het gebruik van een Internetadres, waar een bedrijf voor betaalt, is hier in het geding. Op de site www.wildpoetryforum.com/nttv zet de organisatie 'No To TV' uiteen dat een site zelf moet bepalen of ThirdVoice wordt toegelaten en zo ja op welke pagina's. In een overeenkomst met ThirdVoice zou dat te regelen zijn, maar op de NTTV-site is ook al software te krijgen die TV de voet dwars zet. Het gaat om kleine programmaatjes in de taal Java, die in de bedreigde Webpagina kunnen worden opgenomen. Zo is er een die nagaat of ThirdVoice p de computer van de bezoeker is geïnstalleerd. Is dat het geval, dan wordt de bezoeker in kwestie naar een alternatieve pagina gedirigeerd, waar bijvoorbeeld een uitleg kan staan over de kwalijke kanten van Thirdvoice. Een ander anti-ThirdVoice-programma zoekt op de computer van de bezoeker naar plaatjes die van ThirdVoice afkomstig zijn. Deze worden dan van het scherm geweerd, zodat het lijkt of er geen briefjes op de site hangen.

ThirdVoice beroept zich op de vrijheid van meningsuiting maar lijkt daarmee niet sterk te staan. Bekladden van andermans muur mag immers ook niet. Inmiddels hangt ook de site van TV zelf vol afkeurende notities. Het wachten is op een proces, dat in de VS tegen ThirdVoice aangespannen zou kunnen worden door een van de grote exploitanten van websites, zoals Yahoo of Microsoft.


Het materiaal dat hier verkrijgbaar is mag worden gedownload, gelezen en zelfs gekopieerd, maar alleen voor eigen gebruik. Vermenigvuldigen met winstoogmerk is niet toegestaan. Alles is copyright Herbert Blankesteijn, tenzij anders vermeld.