Hacker Mitnick zonder proces jaren vast

Herbert Blankesteijn, NRC Handelsblad 17-9-'98


Afgelopen zondag, midden in de consternatie op Internet over de Lewinsky-zaak, was opeens de site van The New York Times buiten bedrijf. Niet door gedrang van lezers, belust op sappige verhalen, maar door toedoen van de beheerders zelf, na een geslaagde aanval van computerkrakers. De voorpagina van de krant op Internet was vervangen door een pagina met een pornografische foto en teksten ten gunste van hacker Kevin Mitnick.

Wie was ook weer Kevin Mitnick? Op 15 februari 1995 werd hij, 31 jaar oud, gearresteerd in Raleigh, Noord-Carolina, na een jacht die zich voor een groot deel in cyberspace afspeelde. Mitnick was al op zijn zeventiende met justitie in aanraking gekomen na het stelen van handleidingen uit het kantoor van telefoonmaatschappij Pacific Bell. Niet lang daarna werd hij gepakt voor een computerinbraak en veroordeeld tot zes maanden in een jeugdgevangenis. Na zijn vrijlating gebeurden er volgens de Los Angeles Times geheimzinnige dingen met telefoons en computers bij politie, rechtbank en reclassering. Hele lijsten inbraken in computers bij overheid, universiteiten en bedrijven worden aan hem toegeschreven. Een keer slaagde hij erin FBI-agenten die zijn telefoongesprekken afluisterden te laten geloven dat zijn telefoontje ergens anders vandaan kwam, zodat ze het verkeerde huis binnenvielen.

In 1988 werd Mitnick opnieuw veroordeeld, ditmaal tot een jaar gevangenisstraf en een therapie om hem van zijn computerverslaving af te helpen. In de daarop volgende proeftijd kwamen nieuwe beschuldigingen en in 1992 dook hij onder, naar eigen zeggen om aan onrecht te ontkomen.

Maar hij kon het niet laten. In 1994 ontdekte de Amerikaans-Japanse veiligheidsexpert Tsutomu Shimomura dat iemand in zijn computer had rondgeneusd. Ook stond op zijn antwoordapparaat herhaaldelijk een elektronisch vervormde stem die teksten sprak met als strekking: ‘lekker puh’. Shimomura hielp de FBI bij het zoeken naar Mitnick; hun naspeuringen via Internet en ether leidden naar een appartement in Raleigh waar Mitnick met een draadloze modem in de weer was. Het had er alle schijn van dat Mitnick overmoedig was geworden en in Shimomura zijns gelijke had gevonden.

Sindsdien zit Kevin Mitnick in voorarrest, nu al drieëneenhalf jaar. De eerste dagen zelfs in eenzame opsluiting; die werd pas opgeheven toen hij afzag van zijn grondwettelijke recht op een bail hearing die tot vrijlating op borgtocht zou kunnen leiden. Hij is in juni, dus ruim drie jaar na zijn arrestatie, veroordeeld voor het schenden van de voorwaarden voor zijn voorwaardelijke vrijlating, en wel tot 22 maanden. Ook voor de zaak over mogelijke vergrijpen na zijn vlucht in 1992 wordt hem vrijlating op borgtocht consequent geweigerd, zonder opgaaf van redenen. Dat betekent dat hij nu ‘netto’ bijna twee jaar zonder vorm van proces gevangen zit. Een computer, essentieel voor zijn verdediging omdat het meeste bewijsmateriaal digitaal van aard is, mag hij pas sinds een paar weken gebruiken.

Mitnick wordt dus behandeld als een staatsgevaarlijke crimineel. Is dat terecht? De schade die Mitnick bij verschillende computerbedrijven heeft aangericht wordt door de Amerikaanse justitie geraamd op 80 miljoen dollar. ‘Pure bullshit’, aldus beveiligingsdeskundige en ex-hacker Rop Gonggrijp. ‘Ze nemen aan dat bestanden die door een buitenstaander gezien zijn hun waarde verliezen.’ Nu is dat in het geval van beveiligingssoftware, een van Mitnicks interessegebieden, niet zo’n bizarre gedachte. Maar op de Internet-site van Mitnick-aanhangers wordt terecht de vraag gesteld of de betrokken bedrijven (Motorola, Fujitsu, Nokia, Sun, Novell, en NEC) verliezen van deze orde van grootte wel aan hun aandeelhouders hebben gemeld. Wettelijk zijn ze daartoe verplicht. Gonggrijp: ‘Ga er maar van uit dat de zaak-Mitnick een afschrikwekkend voorbeeld moet zijn voor hackers in de VS’. Vast staat dat Mitnick nooit eigen gewin heeft nagestreefd – hoewel hij over duizenden creditcardnummers beschikte - en nooit geweld heeft gebruikt. Zijn therapeut, Harriet Rosetto: ‘Kevin is een treurige, eenzame, boze jongen. Dat hij staatsvijand nummer 1 zou zijn is belachelijk.’

In een film die in de maak is bij maatschappij Miramax wordt Mitnick wel zo afgeschilderd. Zo verandert hij medische gegevens en slaat hij zijn kwelgeest Shimomura tot bloedens toe met een vuilnisbakdeksel op het hoofd. In werkelijkheid zagen ze elkaar pas na de arrestatie voor het eerst. Op Internet klinken luide protesten tegen deze verdraaiing van de werkelijkheid. Het worst case scenario is dat de film in roulatie zou komen voor Mitnick’s proces, dat inmiddels is vastgesteld voor 19 januari 1999.

Niet dat de gemeenschap van hackers zelf erg slimme PR bedrijft. Op de pro-Mitnick-site is een lied te vinden met als boodschap ‘Free Kevin Mitnick’ waarin een vrouw op gespannen toon teksten roept als ‘This is a digital hi-jack, the digital hi-jack attacks everyone, everywhere. There is no security.’ En op de gekraakte voorpagina van de New York Times stond zondag een schunnige scheldkanonnade aan het adres van de NYT-medewerker die de zaak-Mitnick in 1995 versloeg. Misschien lucht het op, maar het zal Mitnicks zaak geen goed hebben gedaan.


Het materiaal dat hier verkrijgbaar is mag worden gedownload, gelezen en zelfs gekopieerd, maar alleen voor eigen gebruik. Vermenigvuldigen met winstoogmerk is niet toegestaan. Alles is copyright Herbert Blankesteijn, tenzij anders vermeld.