Is de magnetron niet lek?

Herbert Blankesteijn, Technisch Weekblad 8-11-'95


Een magnetronoven mag geen microgolven lekken, dat is ongezond. Met een eenvoudig meetinstrument is zulke lekkage te detecteren. Kwantitatieve informatie geeft het apparaat echter niet.

De magnetronoven is de kerncentrale van het huishouden. Hij is zo nuttig dat we niet zonder menen te kunnen maar zijn werking is geheimzinnig en onzichtbaar. Geen vuur, geen gloeiende spiralen, en toch wordt de inhoud warm door 'straling'. Van binnenuit nog wel. Dus wordt de knop met schroom ingedrukt en het deurtje wantrouwend geopend. Alles veilig?

Bij lekkage van microgolven zou het mensenvlees in de keuken warm kunnen worden, met nadelige gevolgen voor de gezondheid. Daarom gelden er strenge voorschriften: op 5 cm van de buitenzijde van een microgolfoven mag de stralingsintensiteit niet hoger zijn dan 50 Watt per m2. Ovens die daar niet aan voldoen worden nooit aangetroffen. Met die magnetronovens zit het dus wel goed.

Althans, zolang ze in de winkel staan. Een vuile sluiting kan de afscherming al verminderen. Hoe vuil, hoe veilig is de uwe? Conrad Electronic in Enschede verkoopt een meetinstrumentje dat lekkage moet kunnen vaststellen. Het heeft een Germaniumdiode die als antenne werkt en een spanning afgeeft wanneer er golven in het Gigaherzgebied op vallen. Er hoeft niet eens een batterij in: het spanninkje gaat nagenoeg rechtstreeks naar het wijzertje. Op de zeer eenvoudige printplaat binnenin vinden we verder alleen een weerstand, een condensator en een potmetertje.

Met zijn neus tegen de deur van de magnetron en met de oven op vol vermogen geeft het wijzertje een net zichtbare uitslag, ver van het rode deel van de schaal. Enige probleem: er staan geen eenheden op. Conrad gebeld. 'Dit apparaat is niet voor precieze informatie. Als de meter in het rood komt moet je je oven laten nakijken,' is het weinig bevredigende antwoord.

Je moet zo'n ding toch kunnen ijken. Wat voor uitslag zou hij geven binnen in de oven? Dat mag niet volgens de gebruiksaanwijzing. Met wat voor meetmethode werken gerenommeerde instituten eigenlijk? De Keuringsdienst van Waren zegt: vraag het de Consumentenbond. De Consumentenbond zegt: TNO weet het wel. TNO zegt: dat doet de KEMA. Een KEMA-laborant zegt: ik gebruik die apparatuur wel maar hoe het werkt weet ik niet.

Ons geduld is op. De meter gaat in de oven, de oven op de laagste stand (160 W), de klok op drie seconden. Dat moet kunnen, al verbiedt de handleiding het expliciet. Een glaasje water erbij, want de magnetron moet zijn energie ergens aan kwijt kunnen, zegt zijn handleiding. Start.

Een royale vonk, een spetterend geluid, een paddestoelwolk. De meter is niet meer. Niet alleen had Conrad gelijk, de meter heeft bovendien een ingebouwd alarm voor acute noodsituaties. Hulde.

Conrad Electronic, 06-0996600.


Het materiaal dat hier verkrijgbaar is mag worden gedownload, gelezen en zelfs gekopieerd, maar alleen voor eigen gebruik. Vermenigvuldigen met winstoogmerk is niet toegestaan. Alles is copyright Herbert Blankesteijn, tenzij anders vermeld.
  • Terug naar het Produktenmenu.
  • Terug naar het Hoofdmenu Archief Herbert Blankesteijn.