Er is de afgelopen weken heel wat afgekankerd op het jaarlijkse kaarten schrijven. Lamme armen van steeds dezelfde naam op steeds eenzelfde kaart, eindeloos gepieker over aan wie wel en aan wie niet, onderdrukte ergernis over de zinloosheid van het automatisme en over het principe van de wegwerpheilwens.

Volgende keer hoeft dat niet meer. Een elektronische wenskaart is makkelijker verstuurd en nog makkelijker weggegooid. Gegarandeerd recyclevrij. Hoe doe je dat, de digitale groeten?

Uitgangspunt is een e-mailbericht. Het spreekt vanzelf dat alleen Internetgebruikers kunnen meedoen, maar we hebben het over een immer groeiende groep. U kunt hier een selectiecriterium aan ontlenen (Geen e-mailadres? Dan geen Nieuwjaarskaart!) of de papieren kaarten alleen sturen aan de computeranalfabeten onder familie en kennissen. Zo spaart u meteen al zoveel uit aan postzegels, kaarten en tijd dat u een significant deel van uw Internetkosten voor het hele jaar daarvan kunt betalen.

Want een elektronische kaart kost niets, zelfs nauwelijks tijd. De meest primitieve vorm is een groet annex wens in tekst. Als u door het jaar heen geregeld e-mailadressen van uw correspondenten aan het adressenbestand van uw e-mailprogramma toevoegt - wat toch al verstandig is - dan hoeft u in dit adressenbestand alleen de juiste namen te beklikken om één mailtje aan al deze in aanmerking komende personen, bedrijven of instanties te prepareren. Tik in het tekstveld uw wens, klik op Send en neem een oliebol. De klus is gedaan.

Maar het kan poëtischer. E-mail kent de mogelijkheid bestanden van welke aard ook met de gebruikelijke tekstberichten mee te sturen. Weet u de hand te leggen op een mooi digitaal plaatje (door er een zelf te tekenen op de PC, door een foto in te scannen of door ergens een digitale afbeelding te jatten), dan kunt u dit als attachment toevoegen, zodat u het equivalent krijgt van de fraai uitgevoerde wenskaart. Zo’n attachment kan ook een programma zijn; als de ontvanger zo’n programma op z’n computer uitvoert ziet hij een doorsnede van een huis waarin allerlei winterse activiteiten plaatsvinden, een korte bedrijfspresentatie van in elkaar overvloeiende foto’s, of een afbeelding van een cadeautje waaruit een ondeugende dame stapt, om een paar in omloop zijnde mogelijkheden te noemen. Dit doet denken aan de kaart met ingebouwd batterijtje, die ‘Jingle Bells’ piept als je ‘m openvouwt.

Het nadeel van zulke toevoegingen is hun omvang. Plaatjes en programma’s beslaan tientallen tot honderden Kilobytes. Heeft de geadresseerde een eenvoudige inbelverbinding en een modem, dan duurt het binnenhalen van zo’n grap tientallen seconden tot minuten. Dat levert ergernis op, al was het maar vanwege het gevoel dat je (telefoon-)kosten maakt voor het ontvangen van een Nieuwjaarskaart, terwijl de afzender het op een koopje heeft gedaan.

Een alternatief is de ontvanger de keus te geven: wil je de ‘kaart’ hebben ja of nee? Op verschillende plaatsen op Internet kun je digitale kaarten uitzoeken, opgeven wie zo’n kaart moet krijgen, een geschreven boodschap toevoegen en de computer op de lokatie in kwestie doet de rest. De kaartenwinkel is tegelijkertijd postkantoor. Overigens zijn deze diensten gratis. Uw slachtoffer krijgt dan een e-mailbericht met als inhoud dat er op een zeker adres op het World Wide Web een attentie ligt, en kan al of niet gaan kijken. Aardige sites om uw kaarten te betrekken zijn:

http://www.heineken.nl/e-cards/index.html

http://www.garfield.com/fun/postcard/

http://postcards.www.media.mit.edu/Postcards/

Vooral de laatste is bijzonder goed voorzien.

 Een variant op deze mogelijkheid kan in de praktijk worden gebracht door al wie beschikt over een homepage, een plek voor openbaar toegankelijke bestanden bij een Internetaanbieder. Iedereen met een privé-Internetabonnement kan zo’n plek gratis krijgen. Plaats daar het bestand (plaatje, programma, of wellicht een gesproken boodschap) en stuur aan alle in aanmerking komende relaties behalve een tekst over een voorspoedig 1998 ook het adres van dit bestand op het World Wide Web. Men weet weer dat u bestaat en kan desgewenst zelf de versierselen ophalen.

Toch was ook op Internet vroeger alles beter. In de tijd dat van versturen van plaatjes geen sprake kon zijn omdat de verbindingen noch de vermogens van de computers dat toelieten is een kunstvorm ontwikkeld die beelden opbouwt uit conventionele lettertekens: ascii-art (ascii is computerbargoens voor platte tekst). Daarmee kun je dus een plaatje stoppen in het tekstgedeelte van een e-mailbericht. Zulke beelden zijn noodzakelijkerwijs heel grofkorrelig maar hebben juist daardoor, en door het feit dat de ‘korrel’ enkele tientallen gedaantes kan aannemen, een sterke charme. Ze nemen precies evenveel bytes in als er lettertekens in staan, dus met enkele kilobytes is het wel bekeken. Er is een complete nieuwsgroep op Internet aan dit fenomeen gewijd: alt.ascii-art; het is ongelooflijk wat de ascii-kunstenaars met hun eenvoudige middelen weten te bereiken.

Ascii-nieuwjaarskaarten verenigen alle voordelen in zich: ze zijn leuk, makkelijk te kopiëren en en masse te versturen, zitten niet door hun omvang de ontvanger in de weg, laten zich eventueel saven of printen voor de eeuwigheid, maar vooral: met een welgemikte tik op de delete-toets verdwijnen ze zonder een spoor.

Dit artikel mag worden gedownload, gelezen en zelfs gekopieerd, maar alleen voor eigen gebruik. Vermenigvuldigen met winstoogmerk is niet toegestaan. Copyright Herbert Blankesteijn.

• Terug naar het Optimax-menu
• Terug naar het Hoofdmenu Archief Herbert Blankesteijn.