Flink zijn

Herbert Blankesteijn, 2-12-'99

Er is weer heel wat afgehuild de afgelopen weken. Karin Adelmund barstte in tranen uit toen ze vond dat haar verdiensten inzake allochtone jongeren werden onderschat. Een rechter kon de wandaden van een kinderverkrachter niet met droge ogen oplezen. We weten nog hoe eerder Ter Veld, dezelfde Adelmund, en Maij voor de camera's hun zelfbeheersing verloren.

Na de laatste huilbui van Adelmund verscheen in OntbijtTV voormalig tv-verslaggever en -presentator Rolf Pagano, die zich intussen heeft gevestigd als adviseur en trainer van managers. Ik herinner me hem niet als een bijzonder emotionele, extraverte of expressieve persoonlijkheid, maar hij bleek blij te zijn dat 'emoties' makkelijker getoond worden en dat toeschouwers daar minder moeilijk over doen. Zo moest dat in het bedrijfsleven ook. En Pagano was niet de enige. De instemming en het begrip waren niet van de lucht.

Ik heb een paar bezwaren tegen deze trend. In de eerste plaats heb ik er moeite mee (kijk, een emotie!) dat 'emotie' vrijwel synoniem is geworden met huilen. 'Emoties' op de televisie van gedupeerden, overlevenden, gescheiden families, verliezende sportlieden of beledigde ambtsdragers - het is altijd verdriet en het is altijd janken. Mag ik even een paar andere emoties noemen? Ambitie, vreugde, woede, leedvermaak, liefde, om zomaar een greep te doen. Kunnen een mens aardig in de war brengen. En als huilen okee is, hoe zit het met schelden en slaan?

Niet voor niets is er in onze cultuur een hek om die gevoelens gezet. Onder invloed van emoties zeg je domme dingen neem je slechtere beslissingen. Het feit dat onze maatschappij redelijk functioneert en dat wij een hoge levensstandaard hebben, heeft volgens mij te maken met ons vermogen emoties te onderdrukken wanneer dat geboden is. Om een dubieuze generalisatie ten beste te geven: in zuidelijker landen waar men meer het gevoel laat spreken, worden afspraken soms minder nauwkeurig nagekomen dan hier. Gevolg: de bureaucratie werkt er nog trager, de post en het openbaar vervoer zijn niet betrouwbaar, het gemiddelde inkomen ligt lager. Niet zo erg op vakantie, maar je moet er niet willen wonen. Nu geen verontwaardiging alstublieft, anders kunt u de rest van het stukje niet volgen.

Ons taboe op het laten spreken van emoties is inderdaad te ver doorgeschoten. In de privésfeer mag, moet er zelfs meer getoond en besproken worden. Verder moet iedereen zelf weten of hij een auto koopt op grond van een gevoel of op basis van vergelijkend warenonderzoek. Wie in zijn beroep zijn emoties als leidraad neemt, merkt vanzelf of dat goed valt bij chef, klant of opdrachtgever.

Met ambtsdragers als bewindspersonen en rechters ligt dat anders. Ik wil niet dat zij zich laten leiden door verdriet, woede of welke emotie dan ook. Als Bram de boot van de gemeente uit liefde aan Neelie leent, vind ik dat toch fout. En ik ga af op wat ik zie. Als kiezer vrees ik dat een staatssecretaris die in het openbaar huilt, scheldt of slaat, makkelijker in verwarde toestand beslissingen neemt, dan één die zichzelf blijkbaar onder controle heeft.

Flink zijn, dus.


Het materiaal dat hier verkrijgbaar is mag worden gedownload, gelezen en zelfs gekopieerd, maar alleen voor eigen gebruik. Vermenigvuldigen met winstoogmerk is niet toegestaan. Alles is copyright Herbert Blankesteijn, tenzij anders vermeld.