Herbert zoekt: Gezond verstand bij de Volkskrant
Herbert Blankesteijn
De stunt van de week komt op naam van Robert Engel. Kort geleden werd hij als blogger bij de Volkskrant verwijderd. Op vrijdag de dertiende was zijn wraak zoet.
Stomtoevallig publiceerde ik zelf op die fatale vrijdag een stuk in de papieren krant, geënt op een eerdere bijdrage hier bij Planet. Kern van mijn standpunt: 1. Als iedereen maar raak kwekt kan het resultaat nooit (burger-)journalistiek zijn en 2. Anoniem schrijven is in het algemeen laf; mensen anoniem laten schrijven is niks voor een journalistiek medium. Het tweede punt kunnen Planet en de meeste lezers die op deze rubriek reageren ook in hun zak steken.
De reacties waren onthullend. Chef internetredactie Geert-Jan Bogaerts schreef dat hij de Volkskrantblogs nooit tot vorm van journalistiek had uitgeroepen. Flauw, want hij had dat vaak geïmpliceerd, onder andere hier en hier.
De bloggers verklaarden bij bosjes dat ze zich helemaal niet als journalist zagen. Interessant! Want als het bloggen geen journalistiek is, wat doet het dan bij de Volkskrant? Als het dient om publiek te trekken en advertenties te werven, waarom dan geen blote juffrouw op pagina 3? Of iets met helderzienden?
Ik had al een account afgesloten met gefantaseerde gegevens maar Robert Engel was me voor. Na zijn verwijdering had hij een nieuwe weblog gemaakt onder de naam Candy Barr, een mooie, lesbische, politiek incorrecte moslimmeid. Foto's erbij, aandacht verzekerd. Ze haalde fluks de column van opperblogger Bogaerts in de krant van papier.
Niet dat iederéén erin trapte; er waren vraagtekens, ook bij Bogaerts. Maar Bogaerts schreef zelf: '…wat doet het ertoe wie zij in werkelijkheid is; zij kan schrijven, en ze publiceert mooie foto’s, en ze heeft meningen die uitdagen en prikkelen.'
Ik zal vertellen wat dat ertoe doet. De hele ideologie van de anonimiteit staat in het perspectief van de vrijheid van meningsuiting. Je moet kunnen zeggen wat je denkt, anoniem, dus zonder angst - dat is de gedachte. Die gedachte was al onhoudbaar omdat de meeste mensen zulke vervelende dingen denken dat hun anonieme meningsuiting allerlei problemen veroorzaakt. Je zou willen dat ze wat meer angst hadden. De hoax van Candy Barr vestigt de aandacht op oprechtheid en geloofwaardigheid. Het maakt wél uit wie iemand in werkelijkheid is, omdat dat mede bepaalt hoe serieus je die vrij geuite meningen kunt nemen. Candy schreef wat ze schreef omdat Engel wilde laten zien hoe makkelijk je bij webloggers in het gevlei komt. Candy's 'meningen' vielen goed, niet omdat het goede meningen waren, maar omdat het een leuke onafhankelijke Marokkaanse chick was die ze opschreef. On the internet nobody knows you're Robert Engel.
Bogaerts hield er wel rekening mee dat Candy geen vrouw was, niet jong en zo, maar niet dat haar ideeën gefingeerd waren. Het is mooi dat de Volkskrant met open ogen in de val is gelopen. Ze hebben immers zelf de mogelijkheid geschapen dat iemand dit doet. Maar sinds Candy Barr uit de kast is gekomen denk ik bij iedere provocerende mening die ik lees: het zal Robert Engel wel weer zijn. Is dit serieus of word ik uit de tent gelokt? Zeikt iemand me af? En opnieuw stel ik de vraag: moet een krant dit willen?