Herbert zoekt: Zijn eigen grootvader
Herbert Blankesteijn
Deze week was het feest bij Wikipedia [LINK: www.wikipedia.org]: één miljoen pagina's [LINK: http://www.planetpro.nl/planet/show/id=118880/contentid=509270/sc=cebfc6] telt de online encyclopedie inmiddels. Pagina één-miljoen-en-één gaat over mijn grootvader, Gijsbertus Blankesteijn [LINK: http://nl.wikipedia.org/wiki/ Gijsbertus_Blankesteijn](1901-1989).
De eigenschap dat Wikipedia door de lezers wordt geschreven en gecorrigeerd fascineert me het meest. Zouden betweters verbaal slaags raken? Zouden grappenmakers hele lemma's bederven? Het antwoord is nee. Je kunt van elke Wikipedia-pagina de geschiedenis [LINK: http://nl.wikipedia.org/w/wiki.phtml?title=Hoofdpagina&action=history] opvragen en dan zie je dat sommige pagina's last hebben van vandalisme, maar niet in ernstige mate. Eventuele schade wordt dezelfde dag hersteld.
Eigenlijk logisch. Wie een pagina maakt heeft daar hart voor, en wil zijn creatie mooi houden. Een vandaal molt graag een telefooncel want dat valt op. Maar een kapotte pagina in Wikipedia, wat heb je daaraan als vandaal? Dat is de moeite niet waard.
Dus gaat het heel goed met Wikipedia, op wat financiële probleempjes na door een teveel aan dataverkeer. Tweeëneenhalf jaar geleden 20.000 pagina's, inmiddels een miljoen, waaronder 350.000 Engelse (meer dan de fameuze Britannica [LINK: www.britannica.com]) en 36.000 Nederlandse [LINK: http://nl.wikipedia.org/wiki/Hoofdpagina]. Controversiële onderwerpen als George W. Bush [LINK: http://nl.wikipedia.org/wiki/George_W._Bush] en Microsoft [LINK: http://nl.wikipedia.org/wiki/Microsoft] worden neutraal behandeld. De pagina over astrologie [LINK: http://nl.wikipedia.org/wiki/Astrologie] is tamelijk vaag, maar het had veel erger gekund. Ook dat is verklaarbaar: veelgebruikte pagina’s worden automatisch intensief gecontroleerd.
Iedereen die ergens verstand van heeft mag ook pagina's beginnen. Je mag geen reclame maken, je mag geen pagina over jezelf maken. De handleiding [LINK: http://nl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Gebruikersportaal] benadrukt dat je niet moet proberen leuk te zijn. Hoe obscuur mag de hobby zijn waarover je een lemma sticht? Ik denk dat de Wikipedia-gemeenschap naar bevind van zaken handelt. Gezien het niveau van de encyclopedie lijkt dat ze wel toevertrouwd.
Als experiment heb ik een pagina gemaakt over mijn grootvader. Mijn grootvader was geen Michiel de Ruyter [LINK: http://nl.wikipedia.org/wiki/Michiel_de_Ruyter] maar wel een man met gezag in het bescheiden Doetinchem, iemand die vanwege zijn levensloop bewondering verdient en die zeker niet mag worden vergeten.
Het maken van die pagina deed ik zomaar, uit nieuwsgierigheid. Het diende, merkte ik achteraf, een meervoudig doel. In de eerste plaats weet ik nu hoe makkelijk het is een Wikipedia-artikel te plaatsen. In de tweede plaats heb ik gemerkt wat er gebeurt als je denkt dat het klaar is.
Al tijdens het schrijven bleek dat iemand bezig was mijn pagina te bewerken. Het was een terechte correctie; de titel van een biografie bestaat bij Wikipedia uit voornaam plus achternaam en niet uit de achternaam alleen.
Vier uur later keek ik nog eens en ik kon mijn ogen niet geloven. Plaatsnamen en data waren van handige links voorzien en de layout was sterk verbeterd. Of personen dit hebben gedaan of automaten weet ik niet, maar het gaf een prima gevoel. Het mooiste was de link die het woord 'onderwijzerschap' had gekregen. De link was naar een pagina met 'bekende onderwijzers' [LINK: http://nl.wikipedia.org/wiki/Onderwijzer]. Wikipedia kent er nu twee, waaronder mijn grootvader. Hij is definitief in de encyclopedie verankerd.
Ik heb mijn grootvader vereeuwigd [LINK: http://nl.wikipedia.org/wiki/Gijsbertus_Blankesteijn] en dat geeft me een tevredenheid waar ik weken mee vooruitkan. Het was bijna te makkelijk, en daarover heb ik gemengde gevoelens. Aan de ene kant raad ik iedereen aan zoiets te doen, aan de andere kant: wees zuinig met deze prachtige mogelijkheid. Zet pagina's over je baby en je hond op je eigen site, en niet op Wikipedia. Daar is het een te mooi, gemeenschappelijk bezit voor.