Lindows trotseert Microsoft

Herbert Blankesteijn

Anderhalve week geleden oordeelde de rechter in Amsterdam in kort geding dat het Amerikaanse computerbedrijf Lindows.com zijn producten in Nederland van de markt moet halen, en dat het zijn website voor Nederlanders onbereikbaar moet maken. Lindows.com heeft daarvoor tot morgen de tijd.

Lindows is een bedenksel van Michael Robertson, de internetondernemer die in 2001 rijk werd van de verkoop van Mp3.com. Lindows moest een variant worden van het besturingssysteem Linux waarop software voor Windows zou kunnen werken. Zo wilde Robertson klanten minder afhankelijk maken van Microsoft, terwijl ze vertrouwde software konden gebruiken. Ook wilde hij goedkopere computers. De laatste jaren zijn de prijzen van hardware gedaald en die van Windows juist gestegen, zodat Windows een relatief duur onderdeel van een nieuwe pc is geworden. De Amerikaanse supermarktketen Wal-Mart verkoopt computers met Lindows (zonder monitor) vanaf 199 dollar.

Robertson heeft intussen zijn doelstelling moeten aanpassen. Lindows, versie 4.5 inmiddels, probeert niet meer Windows-software te draaien. ' Dat bleek moeilijk te doen,' verklaart Robertson. 'Bovendien is het niet meer nodig, want er is intussen genoeg prima software voor Linux.' Nu heeft hij zich gestort op het vergemakkelijken van installatie en gebruik, zodat de Windows-adept zich thuisvoelt in Lindows.

Microsoft neemt er geen genoegen mee dat Lindows met zijn naam onbeschaamd de grote concurrent uitdaagt. In de VS is een proces in voorbereiding waar de partijen elkaars merk ter discussie zullen stellen. In Europa is Lindows.com aan de verliezende hand. In Zweden, Finland en Nederland mag het de gewraakte naam al niet meer gebruiken.

Is Lindows een geslaagd product? Ten dele. Installatie kost een half uurtje - niet slecht. De desktop die dan verschijnt heeft iconen als 'My Computer' en 'My Documents', net als in de Engelse versie van Windows (een Nederlandstalige Lindows is er nog niet). In plaats van ongevraagd drie webbrowsers, vier mailprogramma's en vijf tekstverwerkers te installeren, zoals andere varianten van Linux doen, biedt Lindows van alles één. Wel zo overzichtelijk. Cryptische programmanamen ('Mozilla') zijn vervangen door beschrijvingen van de functie ('Web Browser').

Deze beperking hoort bij Robertsons zakenmodel. Lindows kost 60 dollar; dat is het loon van de samensteller voor het bijeenbrengen van een collectie gratis software en helpbestanden. Wie daarnaast zonder moeite extra software wil installeren (bij Linux doorgaans moeilijker dan bij Windows), kan zich voor 5 dollar per maand abonneren op de dienst Click 'n' Run. Software die je met de muis aanwijst wordt dan met één klik via internet geïnstalleerd. Erg makkelijk, maar Lindows is zo op termijn niet veel goedkoper dan Windows en duurder dan Linux-concurrenten.

Ook het gebruiksgemak van Lindows valt tegen. De geluidskaart blijkt niet goed gedetecteerd en een paar knoppen van het toetsenbord doen vreemd. Een belangrijke instelling van het mailprogramma is spoorloos. De Windows-pc's op het netwerk zijn in het bestandsbeheer niet te vinden. Zoekopdrachten in datzelfde bestandsbeheer werken niet, hoewel alle knopjes goed lijken te staan. Zo staat de overstappende Windowsgebruiker elk kwartier voor een horde die een half uur kost om te nemen.

Wie Windows per se links wil laten liggen is beter af met een andere Linux, zoals SuSE, RedHat of Mandrake. Deze hebben ook reuzesprongen gemaakt op het gebied van gebruiksgemak en leveren een vracht gratis software. Bij SuSE is het programma Wine inbegrepen dat in staat is sommige Windows-programma's te laten werken. SuSE kost € 51,90. Van Mandrake en RedHat zijn sets van drie cd's te koop voor 15 euro op www.tienpiek.net.

Van de rechter in Amsterdam moest Lindows.com binnen acht dagen zijn distributeurs van het vonnis op de hoogte stellen en ze meedelen dat de producten met de naam Lindows van de schappen. Deze termijn, begonnen op 3 februari, verloopt morgen. Bij het ter perse gaan van deze krant was de website van Lindows.com nog bereikbaar vanuit Nederland. De dwangsom, 1000 euro per dag met een maximum van 90.000 euro, is niet iets waar de steenrijke Robertson van wakker zal liggen. De heer M. de Jong, directeur van het Haarlemse computerbedrijf Mensys: 'Wij zijn geen partij in de rechtszaak dus wij hoeven ons aan geen vonnis te houden. Als Lindows de cd's terughaalt, importeren we ze wel uit Duitsland.' In Duitsland is over dit onderwerp geen rechtszaak geweest. Verschillende betrokkenen vermoeden dat Microsoft met de zaken in Europa vooral de rechter in de VS heeft willen beïnvloeden. De verkoop van Lindows in Nederland is van ondergeschikt belang.

In maart komt de zaak in de VS voor. Robertson is vol vertrouwen: 'Windows is een woord uit het woordenboek en het is aan Microsoft toegekend als merknaam op een moment dat het al door andere bedrijven werd gebruikt. Het had nooit aan Microsoft toegewezen mogen worden. Het wordt hoe dan ook een interessante zaak, want een van ons gaat zijn merknaam verliezen. Als dat Lindows is? Dan gaan we onder een andere naam gewoon door.'