96% goedkoper dan Windows (2)

Herbert Blankesteijn

Linspire, dat kort geleden zo spectaculair goedkoop aan de Nederlandse overheid werd aangeboden [LINK: 150 041222 96% goedkoper dan Windows.doc], is niet gratis. Sommige Linux-distributies zijn nog gratis te downloaden, zoals Mandrake [LINK: http://www.mandrakelinux.com/en/ftp.php3] en Fedora [LINK: http://fedora.redhat.com/download/]. Maar de dappere onderzoeker moet dan wel drie reusachtige bestanden op de juiste manier op cd's branden voordat het installeren kan beginnen.

Linspire [LINK: www.linspire.com] verkoopt Linspire voor 50 dollar als download. In Nederland verkoopt Mensys [LINK: www.mensys.nl] Linspire op cd voor 55 euro, exclusief verzending. Dat is geen 96% korting vergeleken met de prijs van Windows XP (95 euro) maar wel goedkoper.

Installatie van Linspire is makkelijk. In een paar klikken kan een harde schijf aangewezen worden waarop de installatie moet plaatsvinden en een minuut of tien later is de installatie een feit. Alleen wanneer Windows gehandhaafd moet worden krijgt de gebruiker het iets moeilijker. Dan moet er worden gepartitionneerd, een techniek die buiten het bestek van deze bespreking valt. In dat geval wordt er keurig een keuzemenu geïnstalleerd, een zogeheten bootmanager, waarmee elke keer bij opstarten Windows of Linspire kan worden gekozen.

Linspire herkent netjes de grafische kaart, de geluidskaart, printer, modem (aanzetten tijdens installatie!) en netwerkkaart. Adsl-internet werkt onmiddellijk. De monitor kreeg in eerste instantie de verkeerde schermresolutie, maar dit was in het 'Control Panel' (Linspire heeft nog geen Nederlandstalige versie) snel te verhelpen. Usb-flashgeheugens en mp3-spelers verschijnen direct op de Linspire-desktop als lees- en schrijfbare externe schijven.

Bij het opstarten is Linspire trager dan Windows. Daarna verschijnt een scherm dat even makkelijk is als Windows, met een taakbalk, een startknop en iconen, zij het dat sommige onderdelen net ergens anders zitten dan gebruikelijk. Dit is bij andere Linuxdistributies ook het geval. Beet durft de stelling aan dat juist voor beginners Linspire precies even makkelijk of moeilijk is als Windows of de Macintosh. Alle programma's die een mens standaard nodig heeft zitten erin. Een muziekspeler, videospeler, cd-brandsoftware, alles is aanwezig. Net als Windows heeft ook Linspire een auto-update, waarmee uitbreidingen en reparaties automatisch kunnen worden gedownload en geïnstalleerd.

Als kantoorsoftware wordt OpenOffice meegeleverd, het open-source-alternatief voor Office. Dit is een volwaardig programma, dat nagenoeg alles kan wat Office ook kan. Het kan opslaan in de formaten van Office, maar ook in html, txt, rtf en het eigen sxw-formaat. Er zijn een paar minieme verschillen; zo werkt het selecteren van tekst met de muis iets anders en komt OpenOffice niet zelf met een voorstel voor een bestandsnaam. Maar dat kunnen moeilijk doorslaggevende bezwaren zijn. Het gaat in dit verband - software op de desktop van ambtenaren - immers om het hogere goed van software van onafhankelijk fabrikaat volgens open standaarden.

Lange tijd was het voor leken lastig op een Linux-computer nieuwe software te installeren. Linspire heeft daarvoor een nieuw systeem bedacht: op een website genaamd Click 'n' Run wordt software getoond. Deze kun je met één klik meteen installeren. Deze service kost consumenten 50 dollar per jaar - daar heb je dan wel gecontroleerde software voor - maar is inbegrepen in het aanbod van € 4,55 per pc per jaar dat Robertson de Nederlandse overheid heeft gedaan.

Linspire is een volwaardige concurrent voor Windows - net als andere 'merken' van Linux, die in vergelijking met Linspire alleen de Click 'n' Run-voorziening missen. Linux is goedkoop, is intrinsiek veiliger, niet moeilijker in het gebruik en het voldoet aan de ideologie van open standaarden die de Tweede Kamer heeft omarmd. Consumenten kunnen kiezen voor gratis in de vorm van Fedora of Mandrake, of voor extra gebruiksvriendelijk bij Linspire; de overheid kan zekerheid zoeken bij bijvoorbeeld Novell, de leverancier van SuSE-Linux, of kiezen voor de goedkoopte en de ambitie van het jonge, kleine Linspire. Of alle gespecialiseerde software van de overheid in Linuxversie bestaat of daarvoor geschikt te maken valt, is overigens allesbehalve zeker.