Opzij dvd, hier is de hvd

Herbert Blankesteijn

Vergeet de dubbellaags dvd [LINK: 095 031022 Twee dvd's in een.doc], die tweemaal zoveel data bevat als een gewone beschrijfbare dvd (8,5 GB in plaats van 4,7 GB). Hij is net op de markt maar vergeet hem. Vergeet de Blu-Ray [LINK: 068 030226 De dvd is alweer ouderwets.doc], die nog commercieel rijp moet worden maar óók verouderd is. Blu-Ray van onder andere Philips verzevenvoudigt de ruimte op een zilveren schijfje tot 27 GB, maar dat is peanuts. De toekomst is aan de hvd, de holographic versatile disc, die in eerste instantie 200 GB en maximaal 1000 GB zal kunnen bergen. Op de markt in 2006.

Het Japanse Optware heeft de hvd ontwikkeld en heeft onlangs in besloten kring een demonstratie verzorgd. Daarbij is een film vertoond op hvd. Deze week komt Optware ermee naar buiten op een beurs in Parijs.

[1st_movie_disc.jpeg]

Holografie werd twintig jaar geleden vooral gebruikt voor het maken van driedimensionale foto's. Laserlicht, dat is licht waarin alle golven 'in de pas' lopen, is de belangrijkste grondstof. Om een hologram te maken wordt een laserbundel in tweeën gesplitst. De ene helft, de referentiebundel, valt rechtstreeks op een fotografisch gevoelige plaat. Het andere deel belicht het object en de weerkaatsing bereikt ook de plaat. De golven in dit laatste deel van de bundel lopen nu niet meer in de pas, maar de manier waarop zij zijn ontregeld bevat informatie over het belichte object.

Als deze twee delen van de laserbundel op de fotografische plaat vallen, zullen ze met elkaar interfereren: de lichtgolven zullen elkaar op de ene plek versterken en op de andere plek uitdoven, zoals golven op het water dat ook wel doen. De plaat kan daarna worden ontwikkeld. Als er op het ontwikkelde hologram licht valt, ontstaat voor het menselijk oog een driedimensionaal beeld van het object, dat vanuit verschillende hoeken bekeken kan worden.

Een van de wonderlijkste effecten is, dat zelfs in een scherf van een hologram het hele beeld te zien is, als door een sleutelgat. Een hologram is dus veel rijker aan informatie dan een foto.

Optware maakt natuurlijk geen afbeeldingen, maar op een hvd-schijf ontstaat toch een hologram. Twee delen van een laserbundel interfereren met elkaar: een referentiebundel die niet wordt beïnvloed, en een deel dat de vast te leggen data bevat. Later onthult het belichten van het interferentiepatroon de oorspronkelijke data. Holografische opslag laat een grotere dichtheid van data toe. In de eerste plaats wordt niet het oppervlak van het te beschrijven medium gebruikt, maar het volume. In de tweede plaats wordt de geschreven informatie alleen onthuld wanneer de lezende lichtstraal onder precies dezelfde hoek invalt als de referentiebundel deed bij het schrijven. Dat betekent dat je elk stukje materiaal verschillende keren kunt gebruiken, met referentiestralen onder verschillende hoeken! Wanneer je dat doet vermindert de intensiteit van elk beeld afzonderlijk, dus je kunt dat niet eindeloos doen, maar een team van IBM heeft al eens een enkel kristal tweehonderdvoudig gebruikt. Ook de snelheid van lezen en schrijven kan veel hoger zijn: het maken (en bekijken) van een hologram kan in principe in een flits gebeuren. Optware voorspelt een snelheid van 1 GB per seconde, veertig keer zo snel als een dvd.

Optware zegt in 2006 met recorders voor bedrijven te willen komen, die schijven van 200 GB kunnen beschrijven. De recorders moeten ongeveer $ 20.000 kosten, de schijven $ 100. Zoveel kostten ruim tien jaar geleden ook de eerste cd-schrijvers. Optware denkt een jaar later consumentenapparaten te hebben die zeven keer zo goedkoop zijn.

De komende jaren kan het publiek vast bedenken hoe deze opslagruimte moet worden gevuld. 1000 GB is zeker voldoende voor al Beets muziek, foto's én video, dus vijf schijfjes moet genoeg zijn. Maar die vergissing is vaker gemaakt.