Eenwieler van 35 meter

Herbert Blankesteijn

Sem Abrahams zien zitten op een eenwieler van vijf meter is een genoegen. Volkomen ontspannen zit hij daar in de hoogte. Hij onderhoudt zijn surplace met soepele beenbewegingen. Het wieltje op de grond gaat een paar decimeter heen en weer maar Sems bovenlijf staat onbeweeglijk. Zo kan hij op zijn gemak een conversatie voeren. Een vangnet is onnodig.

Vijf meter is niets voor Sem Abrahams. In 1977, veertien jaar oud, vestigde hij zijn eerste wereldrecord met een eenwieler van veertien meter. Dat gebeurde in Paramaribo, zijn geboortestad. In 1980 bereed hij in Tokio een gevaarte van 22 meter.

Zulke eenwielers moeten speciaal worden ontworpen. Een gewone eenwieler heeft als frame een stalen buis. Zou je die zomaar verlengen, dan wordt hij te zwaar en te zwak: de buis knakt. Die van veertien meter uit 1977 had een aluminium buis als frame. Hij woog 82 kilo. Die in Tokio had een drievoudige aluminium buis en woog 113 kg. Al Sems recordeenwielers worden bedacht en gebouwd door zijn vader Apo, een civiel ingenieur uit Suriname die nu in Nederland woont.

Nog in 1980 maakte de Amerikaan Steve McPeak in Las Vegas een rit op een eenwieler van 31 meter. Hij werd permanent ondersteund. Evenwichtsgevoel was niet nodig en van een speciaal gewichtbesparend ontwerp was geen sprake. Het ding woog 636 kilo. Dit record is erkend door het Guinness Book of Records. 'De hele eenwielerwereld is erover gevallen,' aldus vader Abrahams. 'Maar als zo'n record eenmaal erkend is, is er niets aan te doen.' Behalve door een nieuw record te vestigen.

Sem woont tijdelijk in Michigan, in een voorstad van Detroit. Hij is een succesvol eenwielerartiest samen met zijn vrouw Teresa. De wens het wereldrecord terug te veroveren is blijven sluimeren: 'We hebben al die tijd plannen gehad, maar het bleek steeds te duur,' zegt Sem.

Toen sponsors uitbleven, besloot de familie Abrahams de kosten zelf te dragen. Vader Apo en broer Yuri, een fysiotherapeut die in de regio Utrecht eenwielerles geeft, deden mee. Hulp kregen ze van ing. Jan Smit van het bureau 4XJS Mechanische Techniek, die Apo hielp bij het ontwerp. Het werd een enkelvoudige aluminium buis gesteund door staalkabels. Zo werd de eenwieler van 35 meter lichter en stijver dan die van 22 meter uit 1980.

Op 29 januari van dit jaar heeft Sem Abrahams in een stadion in Pontiac, Michigan op dit monster diverse keren achteneenhalve meter afgelegd. Een indrukwekkende prestatie, niet alleen van constructietechniek maar ook van rijkunst. 'De eenwieler weegt ruim 100 kilo, zelf ben ik 65 kilo. Met mijn lichaamsbewegingen kan ik dat niet meer sturen. Alleen vooruit en achteruit is mogelijk, dank zij de trappers,' legt Sem uit. Op de foto hiernaast zijn enkele strakstaande touwen te zien. Die worden vanaf de grond gebruikt om de eenwieler na een rit op te hijsen en terug te brengen naar het uitgangspunt. Ze hangen los en staan min of meer strak door hun eigen gewicht. Ze helpen Sem niet in balans te blijven.

De procedure voor erkenning van het record door Guinness loopt inmiddels. Bij Sems eerdere erkende records was de afgelegde afstand iets kleiner. Deze beperking in de actieradius had zelfs een voordeel. De verbinding tussen de trappers en de as van het wiel hoeft niet over de volle lengte een ketting te zijn. Er is voldoende ketting om tien meter te rijden; de rest is staalkabel. Dat scheelt weer gewicht.

Sem Abrahams is Nederlander, dus chauvinisten mogen trots zijn. De familie Abrahams wil bovendien deze zomer de recordpoging herhalen op Nederlands grondgebied. Kraanbedrijf Van der Tol uit Utrecht heeft inmiddels gratis hulp toegezegd. 'We maken de eenwieler nog een paar cm hoger,' zegt Apo Abrahams. 'Dan hebben we een nieuw record,'.

Foto's, video's en andere informatie via www.semcycle.nl.