Een virus in m'n auto

Herbert Blankesteijn

De vergelijking tussen computers en auto's is al zo oud als, laten we zeggen, de pc. De 'hobbycomputer', zoals hij aanvankelijk heette werd nooit zo serieus genomen. De personal computer daarentegen werd in de jaren '80 even gangbaar en even essentieel als de auto.

Maar niet even betrouwbaar. Bill Gates heeft eens geroepen dat als de auto zich had ontwikkeld als de pc, dat we dan in auto's van 25 dollar zouden rijden die met een liter benzine 400 km zouden doen. Waarop General Motors liet weten [LINK: http://www.ifsja.org/humor/141.shtml] dat als de auto even betrouwbaar was als de pc, ons voertuig het twee keer per dag zou begeven. Ook leuk is de fictieve discussie [LINK: http://home.wanadoo.nl/hmblank/compauto.htm] tussen een klant en de helpdesk van General Motors, die laat zien hoe absurd zo'n dialoog is als hij over de goede oude automobiel gaat.

Zelf heb ik altijd gedacht dat de pc op den duur robuuster zou worden, en dat hij, eenmaal uitontwikkeld, net zo duurzaam en standvastig zou worden als ons gemotoriseerde koetsje.

Helaas, op dit moment gaan de ontwikkelingen de andere kant op. Er wordt meer computerkracht in de auto gestopt, en dat kan ertoe leiden dat de auto in wispelturigheid op de pc gaat lijken. Wired somt een artikel [LINK: http://www.wired.com/news/autotech/0,2554,63846,00.html?tw=wn_16techhead] een reeks voorbeelden op van auto's met kuren, die te maken bleken te hebben met bugs in de software van de meet- en regelcomputers aan boord. Het zijn vast uitzonderingen, maar die kunnen een voorbode zijn van erger. In elk geval tonen ze aan dat software die kan crashen (wat op een pc meestal tot daaraantoe is) leidt tot auto's die kunnen crashen. En dat is niet toelaatbaar.

De voorbeelden doen denken aan gevallen van een jaar of twintig geleden, toen voor het eerst grote voorraden elektronica in auto's werden gestopt. Elektronische inspuiting, abs - al die voorzieningen bleken gevoelig voor elektromagnetische velden. Reed je langs een radiozender, een hoogspanningsmast of een bovenleiding, dan was het denkbaar dat er iets vreemds gebeurde. Acute totale dienstweigering was nog het gunstigste - dan kwam je gewoon stil te staan.

Dergelijke narigheid viel te voorkomen door de elektronische systemen af te schermen van uitwendige invloeden en van elkaar, en ik heb er al jaren niets meer over gehoord. Nu zitten we dus in de tweede fase: die van de manco's in de software.

Ik heb niet zo vaak de neiging visionair te doen, maar nu wel. We krijgen niet alleen auto's met software aan boord, we krijgen straks de derde fase, die van communicerende auto's. Ik heb het al vaker gehoord dan me lief is, maar het gaat ongetwijfeld een keer komen: de auto die de garage belt dat de v-snaar aan vervanging toe is. Of de auto die bij Windows Update de laatste patch downloadt, of een firmware-upgrade. Voel je 'm al komen?

Zodra er gecommuniceerd kan worden én geprogrammeerd, kan er ook worden gekraakt. Een auto met een bug is al heel vervelend; een auto met een virus is een bedreiging van jewelste. Ik durf me niet voor te stellen wat daarmee kan gebeuren.

Testen van consumentensoftware houdt vaak in: een tijdje lukraak proberen. Of beter nog: een gratis beta publiceren en de consumenten de kastanjes uit het vuur laten halen. Gaat er niet al te veel meer mis, dan is het product marktklaar. Fouten die daarna aan het licht komen, repareer je met touw en plakband. Als het om auto's gaat is dat niet aanvaardbaar. Óf de industrie zelf, of de overheid moet zo verantwoordelijk zijn normen vast te stellen: alleen software die bewezen bugvrij is, mag in auto's functioneren. En een auto mag alleen zelfstandig met de buitenwereld communiceren als dat absoluut veilig is.

Als dergelijke normen in de autubranche worden geaccepteerd, heb je kans dat ze op een dag ook de computerwereld bereiken. En dan komen we toch nog ergens.