Pas op met Msn en Icq

Herbert Blankesteijn

Icq oftwel I-seek-you was eind jaren '90 een instant succes. Een eenvoudig programma waarmee je kon zien wie van je relaties op internet waren, en waarmee je ze een kort bericht kon sturen. Icq had in een ommezien tien miljoen gebruikers en maakte de Israelische bedenkers stinkend rijk.

Het heet nu instant messaging (im) en is geïmiteerd door Microsoft en Yahoo. In Nederland is msn-en onder de schooljeugd zelfs een werkwoord voor virtueel hangen, naar MSN Messenger van Microsoft. Ook in het bedrijfsleven is het in zwang. Je kunt een collega of een zakenrelatie snel even aanspreken zonder uit je stoel te komen.

De meeste im-software is gratis. Vervelend genoeg blijkt im een ernstig risico. Een im-programma is altijd actief en altijd online. In iemands im-programma zit altijd een lijst met een select groepje contactpersonen. Virusachtige programma's kunnen aan deze contactpersonen berichten sturen die afkomstig lijken van de besmette persoon. Hier wordt makkelijk op geklikt omdat im-kennissen elkaar meestal vertrouwen.

Ongevraagde reclame, inmiddels 'spim' gedoopt, is nu goed voor 5% van het im-verkeer en neemt snel toe. Door de vertrouwensfactor is deze reclame effectiever dan spam. Virussen verspreiden zich via im door links en attachments.

Veiligheidsexperts vrezen voor een nieuw type worm, die zich van het ene im-programma naar het andere kan voortplanten zonder dat de gebruiker klikt. Zo'n worm zou volgens Symantec (van de virusscanner Norton) in 30 seconden een half miljoen computers kunnen besmetten. Code Red had daar in 2001 14 uur voor nodig, en Sasser in mei 2004 20 minuten.

Symantec vindt dat bedrijven aangepaste, beveiligde im-software moeten gebruiken. Toevallig hebben Yahoo en America Online, de eigenaar van Icq, hun betaalde zakelijke varianten net afgeschaft wegens gebrek aan succes. Particulieren moeten im-berichten altijd wantrouwen, zeker als er links of attachments in zitten. Neem daarnaast de bekende trits in acht: goed bijgewerkte virusscanner, dito firewall en de laatste reparaties van Windows Update.