Microsoft zet druk op octrooidiscussie

Herbert Blankesteijn

Topman Steve Ballmer van Microsoft heeft opmerkelijke uitspraken gedaan toen hij dezer dagen in Azië was. Ballmer zei dat bedrijven en overheden die gebruik gaan maken van Linux in plaats van Windows, vroeg of laat zullen worden vervolgd wegens octrooischendingen. Hij herinnerde aan een recent onderzoek, dat uitwees dat Linux waarschijnlijk meer dan 200 patenten schendt.

Ballmer zei er niet bij dat Microsoft degene zou zijn die Linuxgebruikers vervolgt. Het lijkt me ook helemaal niet zeker dat Microsoft, of wie dan ook, dat daadwerkelijk zou doen. Het past wel in de strategie van Microsoft om fear, uncertainty and doubt - angst, onzekerheid en twijfel - te zaaien over het gebruik van de rechtenvrije software waar Linux een voorbeeld van is. Microsoft is de laatste tijd als een dolle octrooien aan het verzamelen, duizenden per jaar. Zo probeert MS in een positie te komen waarbij het bedrijf in staat is tot vervolging over te gaan. Juist daardoor is het misschien niet nodig dat daadwerkelijk te doen, omdat niemand het meer waagt de concurrerende software te gebruiken.

Dat kan natuurlijk alleen als octrooien op software geldig zijn. En die kwestie speelt nog steeds in de Europese wetgeving. De Europese Commissie moet nog een voorstel goedkeuren over Europese octrooien op software. Tegenstanders van de nieuwe regeling zeggen dat hij softwareoctrooien mogelijk zal maken. Voorstanders zeggen dat hij dit soort octrooien níet mogelijk maakt. Ex-commissaris Bolkestein, een voorstander, heeft met nadruk gezegd dat de bedoeling van de regeling is harmonisering met de VS, waar octrooien op software wél bestaan. Het minste wat je er dus van kunt zeggen is dat de regeling niet duidelijk is, en een regeling die niet duidelijk is, lijkt me niet goed.

Zouden octrooien op software inderdaad worden toegelaten, dan wordt dat een nagel in de doodkist van bijvoorbeeld Linux en het alternatieve kantoorpakket OpenOffice, algemeen gezegd open source software, die door de Nederlandse overheid juist officieel wordt gesteund.

Links en rechts gaan de laatste tijd belangrijke partijen over op open source software als Linux, zoals München, het Noorse Bergen, de Franse belastingdienst. Andere instanties kiezen voor Microsoft maar krijgen geweldige kortingen doordat ze kunnen dreigen op iets anders over te stappen.

Met octrooien op software kunnen programmeurs octrooien schenden zonder het te weten. De auteurs van een programma én de gebruikers kunnen blootstaan aan vervolging. Dat is waar Microsoft nu mee schermt, en waarmee het bedrijf zijn monopolie probeert te beschermen. Een klein bedrijf moet meestal op de eerste dreiging van een groot bedrijf inbinden, omdat het verdedigen van je zaak te duur is, ook als je gelijk hebt.

De parlementen van Nederland, Duitsland en Polen én het Europarlement hebben zich al tegen de nieuwe Europese octrooirichtlijn uitgesproken uit vrees voor nadelige effecten. De Europese Raad van ministers van Economische Zaken gaat er binnenkort over stemmen en hoeft zich van al die tegenstand niets aan te trekken. Minister Brinkhorst zit daarbij en kán zich van al die tegenstand wel iets aantrekken. Alleen dan blijft de steun van de Nederlandse overheid aan open source software als Linux, geloofwaardig.