De zelfgemaakte videorecorder
Herbert Blankesteijn
Een belangijke ontwikkeling op het televisiegebied, waar in Nederland tot nu toe vrijwel geen aandacht aan is gegeven: over minder dan een jaar, op 1 juli 2005, moet in de VS alle digitale videoapparatuur kunnen omgaan met één standaard voor digitaal rechtenbeheer. Om die reden is de burgerrechtenorgansiatie Electronic Frontier Foundation, de EFF, vorige maand een project begonnen om het publiek te leren zijn eigen digitale videorecorder te bouwen, nu je nog legaal spullen kunt kopen die je vrijelijk met digitale video laten omgaan.
In de VS moet over een jaar alle digitale video, te beginnen met tv-uitzendingen, een electronisch vlaggetje hebben dat zegt hoe vaak het materiaal gekopieerd mag worden. Analoog kopiëren zal mogen, maar digitaal meestal niet. Alle nieuwe apparatuur zal vanaf 1 juli dat vlaggetje moeten herkennen en respecteren. Reclame verwijderen uit een opgenomen film, een opname bekijken via het huisnetwerk, het zal straks in veel gevallen niet meer kunnen. In de praktijk zal het erop neerkomen dat de digitale opname alleen op dezelfde recorder kan worden bekeken. Op deze manier probeert de amusementsindustrie Kazaa-achtige toestanden te voorkomen.
Wat de gevolgen zullen zijn voor Europa is moeilijk te zeggen. Het gebeurt wel vaker dat wij de facto onder de Amerikaanse wetgeving vallen, of dat de wetgeving in Europa die van de VS met wat vertraging volgt. Veel hardware die hier wordt verkocht, wordt door of voor Amerikaanse bedrijven geproduceerd. Het is vaak commercieel het beste om wereldwijd één product te verkopen. Dus zullen veel digitale ontvangers in Europa op zoek gaan naar de vlag. Dus misschien gaan Europese zenders die vlag voor de zekerheid meezenden, aangespoord door de machtige auteursrechthebbenden.
Daarom is het ook voor Nederlanders de moeite waard om het subversieve project van de Electronic Frontier Foundation in de gaten te houden. Deze Amerikaanse stichting vindt dat het publiek verworven rechten om eigen kopieën te maken dreigt kwijt te raken. EFF probeert gebruiksvriendelijke informatie te verstrekken waarmee het publiek nu nog legaal zijn eigen pc kan omtoveren tot goedkope digitale videorecorder. Er bestaan verschillende projecten, zoals MythTv, eBox en Freevo, allemaal gebaseerd op Linux. De Electronic Frontier Foundation zoekt mensen die willen meedoen aan een soortgelijk project op basis van Windows, omdat het publiek waarschijnlijk toch die kant op wil.
De meeste digitale tv-tuners die je nu koopt herkennen de digitale vlag nog niet, dus wie nu inkoopt is voorlopig veilig. Het is het slimste om te wachten tot de eerste helft van 2005, omdat je dan weer meer waar voor je geld krijgt, zodat je langer wat aan je zelfgebouwde videorecorder hebt. Wie niet wil doehetzelven kan de komende tijd in Europa ook een commerciële harddisk- of dvd-recorder kopen. Die neemt analoge signalen digitaal op, en zo heb je voorlopig niks te maken met kopieerbeperkingen. De slotsom is paradoxaal: digitale tv heeft waarschijnlijk minder gebruiksmogelijkheden dan de ouderwetse analoge kijkbuis en dreigt dus voor de consument een achteruitgang te worden. Daar mag de industrie wel eens even over nadenken.
Het materiaal dat hier verkrijgbaar is mag worden gedownload, gelezen en zelfs gekopieerd, maar alleen voor eigen gebruik. Vermenigvuldigen met winstoogmerk is niet toegestaan. Alles is copyright Herbert Blankesteijn, tenzij anders vermeld.