Intel outside

Herbert Blankesteijn

Intel wil graag meedoen op de markt voor mobiele apparaatjes. Deze maand heeft de Amerikaanse chipmaker een processor gelanceerd voor bellende, mobiel internettende zakcomputers.

DE mobiele telefoon en de vestzakcomputer zijn druk bezig met elkaar te versmelten. Zelfs de allereenvoudigste gsm kan sms-jes versturen en heeft ruimte voor een flink adresboek. Duurdere telefoons kunnen draadloos mailen, en bestanden uitwisselen met de pc. 'Top-end' zakcomputers kunnen dat ook, en kunnen daarnaast bellen en met computernetwerken communiceren. Binnenkort kunnen kun goedkope soortgenoten dat allemaal ook.

De grote bedrijven in de telecom- en de computerindustrie, voorheen twee gescheiden werelden, nemen hun maatregelen. Zo heeft Microsoft een paar maanden geleden een besturingsysteem gepresenteerd voor computerachtige telefoons - een soort Windows voor de telefoon, genaamd Smartphone. In februari heeft Intel, tot nu toe vooral een computerbedrijf, een nieuwe processor gelanceerd die telefoon- en computereigenschappen op één chip integreert. Texas Instruments, al veel langer actief in de mobiele telefoons, heeft een dergelijke chip al wat langer. Daarmee krijgt de versmelting nu ook in het inwendige van de belcomputers zijn beslag, en dat maakt de weg vrij voor verdere integratie en prijsverlaging. Voor een compleet toestel zijn nu nog maar vier of vijf chips nodig.

Het kloppende hart van een computer is de processor: de centrale rekeneenheid. Een telefoon daarentegen heeft als centraal onderdeel een digitale signaalprocessor of DSP. Apparaten die zowel computer als telefoon zijn, hebben nu nog beide chips in hun inwendige. Texas Instruments heeft onlangs deze twee onderdelen geïntegreerd. Intel heeft dat nu ook voor elkaar, en heeft als eerste bovendien een aanzienlijke hoeveelheid geheugen in de processor opgenomen. Het gaat om 4 MB flashgeheugen, een soort geheugen dat in zaktoestellen veel wordt gebruikt. De nieuwe processor droeg tot nu toe de codenaam Manitoba, en zal in de handel prozaïsch PXA800F heten.

Het is net een spelletje landveroveren. Computerbedrijven en makers van telefoononderdelen proberen in deze nieuwe markt zoveel mogelijk terrein in te nemen. Intel levert al de processor (van het type Xscale) voor alle zakcomputers met het Pocket-pc-systeem van Microsoft, en levert flashgeheugen voor miljoenen telefoons. Met de PXA800F kan Intel er straks drie in één leveren, namelijk DSP, logische processor en geheugen, en dat zowel voor mobiele telefoons als voor zakcomputers. Maar in de telefoniemarkt is Texas Instruments nog dominant.

Waarom zouden apparatenmakers een dergelijk onderdeel afnemen? Als telefoon- en computerfuncties worden verenigd, zijn de voordelen van een geïntegreerde processor groot. Er is maar één onderdeel nodig in plaats van drie. Dat maakt het ontwerpproces en de fabricage eenvoudiger en sneller, en geeft ontwerpers meer vrijheid. Doordat de verbindingen tussen de onderscheiden chips wegvallen, kan het apparaat sneller werken en zuiniger zijn met energie. Dat betekent dat een acculading langer meekan, dat het apparaatje meer functies kan vervullen, of dat er minder ruimte en gewicht voor de accu nodig is. Of van alledrie een beetje.

Volgens Anthony Sica van Intel is de PXA800F qua rekencapaciteit ruim bemeten. Een gewone gsm-telefoon heeft aan een processor met een kloksnelheid van 15 MHz genoeg. Een zakcomputer of telefoon die ook plaatjes moet kunnen vertonen en mp3-muziek afspeelt, heeft de tot nu toe gangbare 135 MHz. nodig. De PXA800F draait op 312 MHz en moet in staat worden geacht video op te nemen en weer te geven. Fabrikanten van mobiele telefoons zijn druk bezig hun toestellen met digitale fotocamera's uit te rusten en gaan liever vandaag dan morgen over op de bewegende beelden, in de hoop dat het publiek daarmee de capaciteit van het netwerk intensief gaat benutten.

Overigens is de PXA800F in zijn huidige vorm alleen geschikt voor gsm/gprs-netwerken zoals die in Europa domineren. Amerika kent deze systemen ook, naast mobiele netwerken volgens de standaard cdma. Sica: 'Cdma is ook goed vertegenwoordigd in Japan en Korea, maar is toch beperkt tot 20% van de markt. Wij hebben gekozen voor de dominante standaard en dat is gsm. Als we willen kunnen we later met vrij eenvoudige aanpassingen deze chip geschikt maken voor cdma.'

Sica mikt met de PXA800F op de onderkant van de markt: apparaten met een prijs van 100 tot 250 euro. 'Maar je kunt producten met deze nieuwe chip erin pas tegen het einde van het jaar verwachten. Ze worden op het ogenblik ontworpen.' Welke fabrikanten zijn klanten worden kan of wil hij nog niet zeggen. Een aantal grote ontwikkelt zelf chips, zoals Motorola, Philips en Samsung. Samsung en Texas Instruments zijn naar verluidt alweer bezig met de volgende stap: een single chip device, dus een mobiel toestel met nog maar één chip erin. De genoemde voordelen gelden daarin uiteraard nog sterker. Zulke chips worden pas tegen het einde van 2004 verwacht, en wat de toestellen waar ze in zitten moeten gaan doen - dat zien we dan wel weer.