Pc in schaapskleren

Herbert Blankesteijn

Wie verlangt er naar interactieve televisie - tv waarbij de kijker meedoet? In ieder geval de mediabedrijven, die nieuwe mogelijkheden zien om geld te verdienen. Wat het publiek wil is onzeker: wat de boer niet kent, kan hij moeilijk op zijn verlanglijstje zetten.

Er zijn al interactieve televisieprogramma's, al heten ze niet zo: Big Brother bijvoorbeeld, en Idols, waarbij kijkers op kandidaten kunnen stemmen via telefoon of sms. Gepiel met druktoetsen of de kosten van smsjes zijn geen bezwaar. Sommige soorten interactiviteit vallen dus in de smaak.

Bij volledig interactieve televisie heeft de kijker een even rechtstreekse lijn met de omroep als de omroep met hem, bijvoorbeeld een tweeweg televisiekabel. Zoiets is in Nederland niet beschikbaar. Daarom probeert een groep bedrijven, waaronder SBS6 en Fujitsu-Siemens, het met internet als retourkanaal. Bij Expeditie Robinson kon je zo op kandidaten stemmen en bij Stem van Nederland mag je meningen geven over actuele kwesties.

Daar is speciale apparatuur voor nodig. Bijvoorbeeld een pc die televisie ontvangt met een tv-kaart van het merk Hauppauge. Of de Activy 300 van Fujitsu-Siemens, bedoeld als consumentvriendelijk apparaat, dat zoveel mogelijk technische moeilijkheden vermijdt of verbergt. De zwarte kast past tussen de audio- en videoapparaten in de huiskamer. De Activy wordt al anderhalf jaar verkocht aan hotels in de VS, die hun klanten ermee voorzien van internet, video on demand en rekeninginformatie.

De Activy heeft vier snoeren: lichtnet, kabeltelevisie, een scartkabel naar de tv, en een internetverbinding. Wat voor internetverbinding maakt niet uit. Er is een aansluitpunt voor een computernetwerk (geschikt voor adsl, kabel en internet via satelliet) en een modem voor het geval dat. Wie geen account op de Activy kan of wil instellen, kan gebruikmaken van een jaar gratis internet bij Tiboco, een derde betrokken bedrijf. Dit account presenteert zich automatisch en werkt meteen.

Wie nu een Activy koopt, bij bijvoorbeeld MediaMarkt, Dynabyte, Expert of Wehkamp, betaalt € 1299,- voor een stem in Stem van Nederland. Iets anders is er niet, al onderhandelt SBS6 met de KNVB over interactieve voetbalwedstrijden, waarbij je op de uitslag mag gokken. De bezitter moet hopen dat SBS6 of een andere zender met meer geschikte programma's komt, voordat de prijs keldert en de opvolgers klaarstaan. Fujitsu-Siemens overweegt met een software upgrade de Activy om te toveren tot videorecorder maar wanneer dat gebeurt, en of dat geld kost, is niet duidelijk. De harde schijf van 40 GB laat dit makkelijk toe; deze ligt voor 95% braak.

Overigens heeft de Activy al extra's, zoals een dvd-speler die films en mp3-muziek afspeelt en als cd-romspeler fungeert. Je kunt surfen en mailen. De Activy is in feite een pc. Tijdens het opstarten, dat minder dan driekwart minuut kost, zijn Windows-schermen en -dialoogvensters herkenbaar. De browser is gewoon Internet Explorer (IE) en het mailprogramma Outlook Express. Een draadloos toetsenbord met ingebouwde muisbesturing verzorgt de invoer van adressen, teksten en dergelijke.

Helaas is websurfen op het tv-scherm ondoenlijk. De meeste sites hebben onleesbare letters en onscherpe plaatjes. In IE is aan die lettergrootte wel wat te doen, maar sites die gebruikmaken van Flash (een techniek voor webpagina's en animaties) zijn reddeloos. Gelukkig heeft Fujitsu-Siemens voor Outlook Express een grote letter ingesteld.

Voor de hobbyïst vormt het feit dat de Activy een vermomde pc is, een uitdaging. De makers hebben de knopjes om het apparaat aan te passen zoveel mogelijk weggewerkt. Er is geen startknop, geen configuratiescherm en geen Verkenner. Kun je een tekstverwerker installeren, of een computerspel? Een printer aansluiten? De X-box, de spelcomputer van Microsoft die ook een volwaardige pc herbergt, ontketende een wedloop onder hackers, wie het ding het eerst als pc kon gebruiken.

Met de Activy zal dat wel lukken - gaten genoeg. Downloaden en installeren van programma's gaat vanzelf; om ze te gebruiken is meer handigheid nodig. Het systeem verbiedt het met de hand openen van bestanden en programma's op de harde schijf. Programma's van internet kunnen daarentegen zomaar worden gestart. Nog gekker, programmabestanden die via de mail binnenkomen kunnen óók worden geopend. Zelfs een echt, levend virus kwam ongeschonden binnen, zodat besmetting één klik verwijderd was. De Activy heeft beveiliging tegen virussen. Op de Activy blijkt een ongeregistreerde versie van het uitpakprogramma WinZip te zijn geïnstalleerd. Dat is gebruikelijk onder particulieren, maar voor een bedrijf dat er toegevoegde waarde aan ontleent is het niet comme il faut.

Misschien is het wel te makkelijk voor hackers. In elk geval is de Activy 300, in tegenstelling tot de X-box, vrij duur voor een pc. Wie interactief wil tv-kijken en niet bang is voor computers, is beter af met een tv-kaart in de pc.

Stem van Nederland (SBS6), stelt bij ieder onderwerp een vraag die beantwoord kan worden met 'Ja', 'Nee', of 'Geen mening'. Na enige tijd verschijnt bij elk antwoord een percentage.

Deze percentages zien er opvallend uit, bijvoorbeeld voor vijf achtereenvolgende vragen in één uitzending: 50-25-25, 20-40-40, 50-0-50, 12-50-38, 0-67-33. Het lijkt erop dat achtereenvolgens vier, vijf, twee, acht en drie mensen de vragen hebben beantwoord, de afgevaardigde van deze krant meegerekend. Dat is weinig, zelfs voor een experimenteel medium. Er zijn nog niet veel geschikte apparaten in omloop, en misschien spreekt de vorm van SvN niet aan. Met de antwoorden wordt verder niets gedaan.

Volgens een zegsman van Tiboco waren er bij de interactieve versie van Expeditie Robinson en die van Embassy Darts telkens duizenden deelnemers. SBS6 zegt vooral ervaring te willen opdoen. [Binnenkort zal het muziekkanaal The Box beginnen met interactieve programma's die gebruikmaken van internet. Daarbij zullen kijkers per regio liedjes kunnen aanvragen.]