Het anti-anti-antispampatent

Herbert Blankesteijn

Dezer dagen heeft AT&T een wel heel merkwaardig patent toegewezen gekregen. Het is volgens nieuwsbronnen op internet een anti-antispampatent maar volgens Beet is het zelfs een anti-anti-antispampatent.

Wat is er aan de hand? Er zijn technieken tegen spam oftewel antispammaatregelen. Filteren op afzenders en op woorden zoals 'viagra', 'sex', 'penis', 'mortgage' (hypotheek) en dergelijke kan de hoeveelheid spamberichten die de inbox bereikt aardig verminderen. Maar de kwaadaardigste spammers fingeren afzenders en maken de sleutelwoorden onherkenbaar door er spaties of streepjes in te stoppen, a's te vervangen door @'s en ga zo maar door.

Op hoger niveau staan de technieken die gebruik maken van het feit dat een spammer grote hoeveelheden identieke berichten verstuurt. Software bij internetproviders kan speuren naar zulke identieke berichten. Als deze er zijn en hun aantal gaat dat van een kerstkaartenmailing te boven, is dat een aanwijzing dat er sprake is van spam.

Spammers kunnen op hun beurt overgaan tot anti-antispammaatregelen. Ze kunnen ervoor zorgen dat hun berichten niet absoluut identiek zijn.. Daarvoor verdelen ze de grote voorraad geadresseerden in een willekeurig aantal willekeurig kleine groepjes, en de computer voorziet de te verzenden berichten van willekeurige variaties. De onzinwoorden die in de onderwerpregels van veel spamberichten staan bieden daarvoor prima mogelijkheden.

Op dit soort anti-antispamtrucs heeft AT&T vier jaar geleden octrooi aangevraagd, en dat octrooi is kort geleden verleend. Verbazing alom op internet. Wat bezielt AT&T om een techniek te octrooieren die spammers helpt? Eén mogelijkheid is, dat het bedrijf hiermee een wapen in handen wil krijgen tegen spammers die op deze manier hun post door de filters proberen te krijgen. Het zou daarmee, telt u even mee, een anti-anti-antispampatent zijn.

Wie de consequenties overdenkt duizelt het. Er zijn al wetten tegen spam, en er zijn er nog meer in de maak. Er zijn al spammers veroordeeld. Waarom zou je het dan via de octrooiwetgeving proberen? Omdat de octrooiwetgeving steviger in zijn schoenen staat dan de ophanden zijnde antispamwetten zo legt Andrew Barrett

uit, spambestrijder en directeur van de SpamCon Foundation. Antispamwetten moeten bijvoorbeeld nog juridisch worden getoetst tegen bezwaren op het gebied van vrijheid van meningsuiting. Ruim een jaar geleden begon het bedrijf Habeas om die reden het auteursrecht te gebruiken tegen spammers [044 020828 Habeas spam.doc]. Habeas heeft intussen zijn eerste zaak gewonnen.

Maar de meeste spammers zijn toch niet te vangen. Ze zitten in obscure landen en storen zich aan God noch gebod. De keren dat spammers voor de rechter kunnen worden gesleept zijn zeldzaam. Wat denkt AT&T concreet te bereiken? Sterker, door octrooi aan te vragen heeft AT&T zichzelf gedwongen de anti-antispammethode te publiceren, waarmee spammers op een idee kunnen worden gebracht. En wil AT&T echt het voortouw nemen in de strijd tegen spam? Dat is de core business van het bedrijf helemaal niet! AT&T zou wat dat betreft beter het patent kunnen verkopen of weggeven aan een burgerrechtenorganisatie. Toch denken we erover, aldus een woordvoerder, wat een gast van Slashdot op het idee bracht octrooi te nemen op bankroof, om de straat veiliger te maken.

Beet vraagt zich nog af of de gepatenteerde methode wel een uitvinding is van AT&T. Hij is intussen algemeen gangbaar onder spammers. Wat dat betreft lijkt het een zoveelste manifestatie van de octrooigeilheid van bedrijven - eerst octrooieren dan nadenken - en de onverschilligheid bij de octrooibureaus. Het zou een vermakelijke rechtszaak worden waarbij AT&T een spammer wegens octrooischending aanklaagt terwijl tegelijkertijd de spammer de geldigheid van het octrooi betwist. Beet zou zijn geld dan niet op AT&T durven zetten.