Gouden crisis

Herbert Blankesteijn

Ja, we zitten in een recessie en dat is erg. Nog even en het woord 'depressie' valt. Bedrijven wankelen en gezinnen draaien dubbeltjes om. Aandelenbeurs, consumentenvertrouwen, huizenmarkt, nergens is een lichtpuntje.

Hoewel? Veel rampspoed is minder ernstig dan-ie lijkt. Neem de aandelenmarkt. Stel ik heb in 1999 aandelen gekocht bij een AEX van 660 en heb niet tijdig verkocht. Dan hebben mijn effecten nog een derde van hun oorspronkelijke waarde (nu ik dit schrijf nadert de AEX de 230). Dat betekent dat elke drie procent dat de index nu daalt, er nog maar één procent van mijn investering verloren gaat. Daalt de index tot 100, zoals al voorspeld is, dan wordt het een op zes!

Stel dat ik in 1999 de helft van mijn geld in aandelen heb belegd, en die zijn met tweederde in waarde gedaald, dan is mijn hele bezit nu éénderde minder waard, en zit nog maar een kwart in aandelen. Zo worden de problemen vanzelf minder. Omgekeerd liggen er gouden kansen. Een maand of twee geleden schreef Intermediair dat aandelen spotgoedkoop waren. Inmiddels zijn ze nog eens 25 % gezakt. Als ik elk dubbeltje moest omdraaien, zou ik het wel weten. Juist nu moet je met geleend geld beleggen.

Huizen worden ook goedkoop. Voor bijna iedereen is dat mooi. De meeste mensen verhuizen niet en hebben geen last van de waardedaling. Wel krijgen ze straks een lager huurwaardeforfait. Als je wel een huis verkoopt, ga je vaak naar een duurder huis. De meerprijs daalt met de markt mee. Percentages voor notaris, hypotheekbemiddeling en makelaar gaan ook omlaag.

Overal is voordeel te halen. De meeste mensen blijven keurig hun salaris ontvangen, maar ze worden voorzichtiger met uitgaven. Gevolg: verscherpte concurrentie, prijzenoorlogen, aanbiedingen, profijt!

Jonge mensen krijgen moeilijker houvast op de arbeidsmarkt. Zo leren ze bescheidenheid en goede manieren. Arbeid wordt goedkoper, het bedrijfsleven heeft meer keus bij de werving, dat is goed voor de prijs en de kwaliteit van ieder product. En ook als klant heb je straks meer kans een bekwaam en vriendelijk iemand tegenover je te krijgen. Ik sluit zelfs niet uit dat je weer fatsoenlijke afspraken kunt maken met aannemers, loodgieters, installateurs en schilders, en dat ze die afspraken ook nakomen. Binnenkort verwacht ik de eerste berichten over verminderde uitstoot van verkeer en industrie, en over afname van de files.

Crisis! Het kan me niet lang genoeg duren.