Glasvezel hoera

Herbert Blankesteijn

Rotterdam en Amsterdam willen hun burgers voorzien van glasvezel. Geweldig. Persoonlijk vind ik dat een reden om naar een van deze overigens afschuwelijke steden te verhuizen. Rotterdam schijnt zelfs te hebben nagedacht (terwijl Rotterdammers vooral uitblinken in doen) over de vraag wie provider mag zijn op het plaatselijke glasvezelinternet, en ze zijn tot de enig juiste conclusie gekomen. Die is namelijk dat er verschillende aanbieders moeten zijn omdat je anders net zo'n puinhoop krijgt als bij internet via de kabel.

Driewerf hosanna dus, want Nederland moet voorop lopen in de ict, alles wordt digitaal en de economie zal bijkans exploderen als de burgers hun geld met bakken beginnen uit te geven op de digitale snelweg.

Het is een beetje pijnlijk. Jarenlang heeft de overheid achteraan gesukkeld tijdens de internet-revolutie, de internet-boom en de internet-hype (in een van mijn vorige columns heb ik nog een lans gebroken voor de trage, voorzichtige overheid), en nu de boel volkomen is ingestort blijkt de overheid de ontwikkelingen alwéér niet te kunnen bijhouden en begint ze als een dolle te investeren.

Voor mijzelf zou ik een 'vette pijp' dus wel leuk vinden, maar je hoeft maar om je heen te kijken om de nadelen en de gevaren van permanent openstaande breedbandverbindingen te zien.

1. Uit de hand lopend dataverkeer. Wie alleen maar wat mailt en soms een reis plant of een telefoonnummer opzoekt, hoeft geen breedband. Dat is gewoon te duur. Alleen de zware gebruikers kiezen dus voor (op dit moment) kabel of adsl. Zodra hun verbinding werkt, worden ze nog veel zwaardere gebruikers. Méér downloaden kost niets extra, juist deze selectie uit het publiek doet dat graag, het duurt niet meer lang, je kunt zwaar downloaden zonder dat dit het surfen ernstig hindert, en je hebt fikse maandelijkse lasten die je 'eruit wilt halen'. Elke provider die is begonnen met 'flat fee' internet, is opgelopen tegen een dataconsumptie die alle verwachtingen en dus kostenramingen overtrof.

2. Excessieve piraterij. Twente staat model voor Rotterdam en Amsterdam. Aan de UT hebben de studenten internetverbindingen die tientallen keren zo snel zijn als een adsl-aansluiting. De afgelopen maanden is de campus van de UT bij herhaling aangewezen als een broeinest van piraterij. Het gaat dan niet meer alleen om software en muziek, maar ook om complete speelfilms. In de media doken studenten op met collecties van honderden dvd-films. Het zou naïef zijn om te denken dat alleen studenten cinefiel geïnteresseerd zijn, of geneigd tot het zoeken van bijverdiensten. Als dergelijke bandbreedte algemeen beschikbaar komt, zul je eens wat meemaken. Natuurlijk kun je ieder account een dataquotum toekennen, en in Twente gebeurt dat nu naar verluidt ook, maar piraten kunnen daar makkelijk een mouw aan passen. Als iedereen in een vriendenkring één film per week downloadt, doen de dvd-branders de rest, en overschrijdt niemand zijn limiet. De geschiedenis van de mp3-muziek gaat zich herhalen.

3. Een bombardement van virussen. E-mail is op het ogenblik dé verspreidingswijze van virussen. Den computer die besmet is met een virus en aan een permanent openstaande internetverbinding hangt (zoals een bedrijfsnetwerk, kabel, adsl of glasvezel), verandert in een virusmitrailleur die pas tot zwijgen komt als de eigenaar ingrijpt. Aan mijn eigen inbox kan ik zien dat dat soms uren kan duren. Ene Inez stuurde mij op 8 januari om 9:29 a.m. het eerste virus, en pas om 14.41 het laatste. Meer dan vijf uur! Automatisering Gids rapporteerde enige tijd geleden over een geval dat weken duurde. Zolang er providers zijn die weigeren alle mail van hun abonnees op virussen te scannen, zou voor een breedbandverbinding eigenlijk een vergunning verplicht moeten zijn, die alleen wordt verleend na een examen viruspreventie en -bestrijding.

4. Een paradijs voor crackers. Hoe populairder always-on verbindingen worden, hoe meer slecht beveiligde computers voor het grijpen staan. Een computer met een open verbinding moet pertinent een goed geconfigureerde firewall hebben, evenzeer als een up-to-date virusscanner. Was het nu maar zo dat een nalatige gebruiker alleen zichzelf benadeelde, maar de harde realiteit is anders. Een cracker heeft in het geheel geen programmeertalent nodig om via internet een onbeschermde computer te veranderen in een instrument voor de volgende aanval op een bedrijf of instelling. Als de eigenaar geen boze vermoedens krijgt - en waarom zou hij want we gingen uit van een zekere naïviteit en van een gebrek aan deskundigheid - kan dit maanden of jaren zo blijven.

Algemeen verkrijgbare breedbandverbindingen vereisen overheidsvoorschriften op het gebied van beveiliging van de computers van burgers.