Provider houdt virussen tegen

Herbert Blankesteijn

Internetprovider Planet biedt zijn klanten aan alle e-mail te scannen op virussen. Dat kost 2 euro per maand. Is dit een aantrekkelijk idee?

Momenteel zijn vrijwel alle virussen mailvirussen. Daarom lijkt het heel interessant dat de provider zorgt voor de afweer van virussen. Hoewel er terecht geen garantie wordt gegeven (dat kan namelijk niet), kan een provider beter virussen onderscheppen dan de individuele burger. De internetaanbieder is het centrale punt waar de mail van en naar een grote groep gebruikers passeert. Als hier controle plaatsvindt, kan een stevige houw worden toegebracht aan het verkeer van virussen, dat netwerken verstopt en pc's in het ongerede brengt.

In de praktijk zal het niet zo mooi uitpakken. De klanten van Planet die hiervoor kiezen moeten ervoor betalen. Er staat geen bezuiniging tegenover, want als het goed is handhaven de abonnees hun eigen virusscanner. Het lijkt een redelijke schatting dat minder dan de helft van de abonnees van Planet zal kiezen voor bescherming 'van hogerhand'. Een groot aantal zal dus onvoldoende beschermd blijven. Te weinig mensen hebben zelf antivirussoftware, en van de rest gaat de meerderheid niet elke week op internet de nieuwste virusdefinities halen.

De oplossing van Planet is gericht op het individueel belang. De consument zorgt voor zichzelf, en Planet, dat van de virusbescherming een product maakt, ook. Maar virusbescherming is geen marketingvraagstuk, maar een kwestie van verantwoordelijkheid. Een gebruiker is verantwoordelijk voor zijn eigen pc, maar zonder bescherming breng je ook anderen in gevaar: diegenen namelijk die mail met virussen ontvangen wanneer jouw computer is besmet. Als Planet een paar gulden wil verdienen aan de virusbestrijding, zal niet elke klant meedoen en blijft het probleem bestaan. Als Planet alle mailverkeer scant - en de kosten aan de abonnees doorberekent - is tien procent van het Nederlandse virusverkeer weg.

Providers mogen graag het standpunt innemen dat ze alleen maar een faciliteit aanbieden, en strikt genomen hebben ze gelijk. Maar ze zijn in de positie om het virusprobleem in één klap Nederland uit te helpen. Daarom zijn ze er verantwoordelijk voor als ze dat niet doen.

Waarom kunnen providers het virusprobleem elimineren? Omdat het gros van het mailverkeer binnenslands blijft. Ikzelf ontvang regelmatig virussen, maar heb nog nooit een virus ontvangen van buiten Nederland. Ja toch, één, uit België. Het is als met snelheidsovertredingen: hoe meer je controleert, hoe minder er te controleren valt. Een virus dat bij de ene provider niet vertrekt, zal bij de andere provider niet aankomen. Zo kan het op slag afgelopen zijn met de mailvirussen in Nederland.

Ik begrijp de providers niet. Een bekend standpunt, van onder andere Xs4all, is dat het scannen van mail in strijd is met het briefgeheim. Onzin. Het is als het besnuffelen van een koffer door een hasjhond - er wordt niets over de inhoud onthuld. Providers hebben de maatschappelijk plicht een antiviruskartel op te richten. De vereniging van providers NLIP is daarvoor een uitstekend platform. Als dit scannen een standaardprocedure wordt, kost het veel minder dan 2 euro per abonnee: de kosten worden door honderdduizenden klanten per provider gedragen, bescherming voor iedereen is goedkoper dan bescherming van een geselecteerde en steeds veranderende groep, en er staan besparingen tegenover in de belasting van verbindingen.

Consumenten moeten niet denken dat zij in zo'n geval niet meer zelf aan virusbescherming hoeven doen. Er zijn volop virussen out there die zich verspreiden via diskettes en cd's: macrovirussen die tekstdocumenten en spreadsheets besmetten, programmavirussen die in werking treden als je een besmet programma start (en dan andere programma's aantasten), en bootsectorvirussen die van schijf naar schijf springen. Deze zullen weer populair worden als er voor virusmakers geen brood meer zit in mailvirussen - al zijn ze gelukkig minder mobiel.

Een wereld zonder virussen is uitgesloten. Maar de providers kunnen het probleem tot draaglijke proporties terugbrengen.