Dames en heren, kiezers!

Een van de belangrijkste thema's van deze verkiezingen is: luisteren naar de kiezer. Een van mijn collega-kandidaten heeft zoveel succes gehad met doen of hij naar u luistert, dat bijna alle politici dit zijn gaan imiteren. Zij doen nu iemand na die doet alsof hij naar u luistert.

Daarom ben ik blij dat u nu even naar mij luistert, of doet alsof. Ik wil namelijk graag duidelijk maken waarin al die andere kandidaten en ik overeenkomen, en waarin wij verschillen. De overeenkomst is: wij zijn geen van alle van plan naar u te luisteren. Het verschil is: ik zég dat ook, en wat meer is, ik kan u uitleggen dat dat ook beter is.

Er wordt gezegd dat internet de mogelijkheid biedt mensen meer inspraak te geven. Dat, dames en heren, kiezers, is een misverstand. Toen internet opkwam als massamedium werd beweerd dat je de president van de VS een mailtje kon sturen om je mening te geven over zijn beleid. Sturen kon natuurlijk wel, als je het adres wist, maar het idee dat de president dat ook zou lezen, of beantwoorden, was te belachelijk voor woorden. Sommige Congresleden krijgen tegenwoordig tienduizenden mails per maand. Het enige wat je dan nog kunt doen is een nieuw mailadres openen en dat geheim houden.

Burgemeester Alders van Groningen heeft eens gezegd, bij de presentatie van een rapport over internet, dat er in Nederland heel veel deskundigheid is bij gewone mensen, en dat het zonde zou zijn daar geen gebruik van te maken. Maar als duizenden mensen per e-mail hun deskundige mening geven, hoe onderscheid je dan de echte deskundigen van de querulanten? Door goed te lezen? Wie gaat dat dan doen?Hoeveel manuren kost dat? Hebben we nog niet genoeg doodvermoeiende en vertragende inspraakrondes? Wie gaat trouwens bepalen wat verstandige, en wat onverstandige gedachten zijn? Meneer Alders zelf? Of laten we dat ook doen door die ongelooflijk deskundige mensenmassa?

Er is een efficiëntere manier om naar het volk te luisteren, en dat is het referendum. Dat kan via internet, wordt gezegd. Elke maand een netelige politieke kwestie voorleggen aan het volk. Geweldig, daar zitten we echt op te wachten. Wilt u belasting betalen, ja of nee? NEE! Wilt u goed onderwijs voor uw kinderen ja of nee? JA! Wilt u maatregelen tegen files? JA! Wilt u dat uw eigen autogebruik wordt beperkt? NEE! Wilt u op vliegvakantie kunnen? JA! Wilt u lawaai van overvliegende verkeerstoestellen? NEE!

Een referendum versimpelt ingewikkelde zaken en geeft mensen de gelegenheid hun eigen belang te laten prevaleren boven het algemeen belang. Gelukkig zijn er volop problemen rond het stemmen via internet, zoals de identificatie en het feit dat malafide personen eindeloos veel machtigingen zouden kunnen verzamelen, zouden kunnen kopen. Een deskundige instantie in Amerika, het Internet Policy Institute, heeft kort geleden nog gerapporteerd dat stemmen via internet in de nabije toekomst niet haalbaar is. Gelukkig maar.

Dat schermen met luisteren en inspraak en referenda schept de gevaarlijke illusie dat iedereen zijn zin kan krijgen. En dat kan niet, dames en heren kiezers. Inspraak of niet, uiteindelijk kan er in iedere kwestie maar één beslissing worden genomen.

Daarom beloof ik u dat ik de komende vier jaar geen tijd zal verspillen met luisteren. Ik zal niet chatten met kiezers, mijn mailbox gebruik ik alleen als bliksemafleider, mijn telefoonnummer blijft geheim en brieven gaan ongeopend de prullenbak in. Als ik uw vertrouwen krijg, krijg ik dat voor vier jaar omdat u denkt dat ik daar de goede opvattingen en eigenschappen voor heb. Dan zal ik mijn kostbare tijd besteden aan het namens u bestuderen van de dingen waar ik een oordeel over moet hebben en waar ik een beslissing over moet nemen, zodat u uw eigen werk kunt doen. Bent u na vier jaar ontevreden over mij, dan moet u niet zeuren om meer luisteren of meer inspraak. Dan moet u een ander kiezen of zelf volksvertegenwoordiger worden.

Ik dank u wel.