Digitale sterren

Herbert Blankesteijn

Als ik iets moest schrijven over digitale acteurs - filmsterren die alleen in de computer bestaan - zou ik er knorrig over doen. Ik zou beweren dat we al tientallen jaren kunstmatige acteurs hebben in Betty Boop, Popeye, Donald Duck, Fred Flintstone, Tom en Jerry, en noem maar op. Verder dat digitale imitaties van mensen misschien natuurgetrouw ogen, maar dat ze geen levensechte emoties vertonen. Het blijft allemaal van plastic. Het is niet voor niets dat de meest geslaagde geanimeerde karakters, uit de computer of van de tekentafel, fantasiefiguren zijn. Denk aan Sneeuwwitje en je denkt aan die leuke dwergen. Sneeuwwitje zelf is een karakterloze Barbiepop. Aladdin idem dito. De geest en de papegaai stelen de show; Aladdin en de prinses zijn van bordkarton. Toy Story, de eerste geheel met de computer gemaakte film, laat voor de zekerheid de mensen helemaal buiten beeld. Tenslotte zou ik zeggen dat je aan een computerwereld altijd vooral de tekortkomingen ziet. Ook in Shrek, uit de stal van Steven Spielberg, blijkt dat weer.

Huiskamervraag 1: Wat is je favoriete kunstmatige filmfiguur?Het mag er een zijn uit de computer (Buzz Lightyear) of een ambachtelijk getekende (D. Duck). Waarom?

Ik zou me daarmee wel enigszins klem lullen. Donald Duck en Fred Flintstone en de poes Tom waren al heel goed in het vertonen van emoties, en veel menselijke acteurs zijn er slecht in. Het feit dat de digitale wereld er kunstmatig uitziet, is voor spelletjesfanaten geen enkel bezwaar. En was Walking with Dinosaurs niet juist schokkend echt? En ziet Shrek er kunstmatig uit omdat je het wéét, of……

Maar ik kan me de moeite besparen. Digitale acteurs zijn al geflopt. Nieuwslezeres Ananova is te zien op haar eigen site (www.ananova.com) sinds medio 2000, maar ze is geen bedreiging voor menselijke presentatoren. Toen ze werd geïntroduceerd werd me gevraagd of de menselijke presentator nu zijn langste tijd had gehad. Onzin natuurlijk. Zo'n Ananova is misschien handig voor de nachtdienst, maar ze kan moeilijk een vraaggesprek gaan voeren. Ik heb niet van alle menselijke nieuwslezers of presentatoren een hoge pet op, maar ik weet zeker dat ik bij het kijken naar een computergegenereerde anchor voortdurend het gevoel zal hebben dat ik word geflest. Het zegt verder genoeg dat Ananova helemaal nergens navolging heeft gevonden. Geen enkel televisie- of zelfs maar radioprogramma, geen enkele website ook, heeft er brood in gezien zo'n fantasiefiguur in te zetten.

Ongeveer hetzelfde geldt voor de digitale popzanger E-Cyas (uit eind 1999, www.e-cyas.com) en zijn vrouwelijke opvolger Tmmy (2001, www.tmmy.co.uk). Eventjes leuk, even een gimmick, en dan blijkt dat er niks aan is. De maten en gezichten zijn ontworpen na marktonderzoek. De levensloop is verzonnen. E-Cyas is een Leeuw, heeft schoenmaat 43, houdt van motorfietsen en surfen en van de schrijver Aldous Huxley. Hoe verzinnen ze het. Ananova hield van Mozart, maar haar cv kan ik op op ananova.com gelukkig niet meer vinden. Er is bij zo'n personage alleen een verleden en geen tegenwoordige tijd, dus geen heftige relaties of wangedrag in hotels. Niks om over te roddelen, geen live optredens. Voor het publiek valt er niets te beleven, en de muziek is ook al niets bijzonders. Digitale popsterren, presentatoren en acteurs hebben geen ballen.

Huiskamervraag 2: Wie ziet er iets in digitale artiesten? Waarom?

Bovendien merken de producenten, denk ik, dat het met een pop die alleen bestaat uit pixels lastig werken is. Hij of zij kan moeilijk een persconferentie geven. Hoe krijg je zo in vredesnaam publiciteit? Het opnemen van een videoclip is een heidens karwei. Hoe laat je een digitale pop smachtend, mysterieus of verbaasd kijken? Omdat de artiest zelf niets wil moet alles in vergaderingen met de marketingafdeling worden beslist. Met mensen, hoe eigenzinnig ook, bereik je sneller resultaat. En ze zijn zeker zo goedkoop te vervangen.