Linux voor oma's

Herbert Blankesteijn

Nee, ik verwacht niet dat Linux snel een acceptabel alternatief zal zijn voor de gewone man of vrouw. Wees blij als Oma op internet zit, al is het dan met Internet Explorer en Outlook Express. Niets meer aan doen.

Ik volg de ontwikkeling van Linux nu een paar jaar en sta versteld hoeveel er in korte tijd is bereikt. Vooral de installatieprocedures, een jaar of drie geleden nog vol valkuilen, zijn simpeler en begrijpelijker geworden. Printers, geluidskaarten, zelfs cd-branders, alles werkt meteen. (Behalve dan seriële modems, die worden gezocht op /dev/modem terwijl dat moet zijn /dev/ttyS0. Zo moeilijk kan het toch niet zijn een gewone externe modem te vinden?) De desktops van KDE en Gnome zijn wonderschoon en het liefst zou ik een van de twee, waarschijnlijk KDE, promoveren tot mijn hoofdkantoor.

De lezer voelt al nattigheid. Nog even en de kritische toon wordt aangeslagen. Inderdaad, maar dat doe ik omdat ik hoop dat Linux een acceptabel besturingssysteem wordt voor de oma's van deze wereld. Dat dat nog niet zo is kan ik ook niet helpen. En laat nu de boze mailtjes maar weer komen.

Voordat de spreekwoordelijke oma's en schoonmoeders aan de beurt zijn, moet Linux eerst figuren als ondergetekende zien te bekeren. Je moet om te beginnen de ervaren Windowsgebruiker helpen over te stappen.

Wat niet helpt is zeggen: lees eerst die handleiding. Een boek lezen over een besturingssysteem dat je niet kent, dat werkt niet. Linux zelf moet meer rekening houden met mensen zonder parate kennis.

Huiskamervraag 1: Wat is het beste boek over Linux voor de beginner?

Linux faalt vooral bij installatie achteraf van hardware of software. Windows detecteert nieuwe hardware heel behoorlijk. Linux bakt daar niets van. Ik weet heus wel dat er mensen zijn out there die weten hoe dat moet. Maar ik weet dat niet, ik weet ook niet waar ik het moet vinden, Linux zelf is niet behulpzaam, en ik kan niet steeds dezelfde kennissen lastig vallen.

Software is van hetzelfde laken een pak. Onder Windows heb je meestal ergens een installatiebestand. Dan is het een kwestie van dubbelklikken, en de rest gaat bijna altijd vanzelf. Zo ook onder BeOs trouwens; niets dan hulde. Maar niet onder Linux. Gedownloade installatiebestanden, software op cd, ik kan hoog of laag springen maar gewoon met een dubbele klik een installatie starten is er niet bij. Voordat dat kan is Linux niet geschikt voor de burgermansdesktop.

Linux moet ervan uitgaan dat het aanvankelijk als tweede besturingssysteem naast Windows functioneert. De installatieprocedures van Linux zelf doen dat goed: er wordt altijd een dual boot aangeboden, zodat je de twee systemen naast elkaar kunt gebruiken. De gebruiker zal dus zijn data op Windows-schijven moeten laten staan. Windows ziet immers geen Linux-schijven en omgekeerd wel. Daarom moeten de Windows-schijven eenvoudig toegankelijk zijn. Bij Mandrake 8 zijn Windows-partities onder de juiste schijfletter terug te vinden, en je kunt ze zonder meer openen. SuSE 7.3 plaatst ze terecht op de desktop, maar gaat toch de fout in. De c-schijf ontbreekt; de d-schijf heet 'c', enzovoort. Bovendien moet je ze na elke keer opstarten 'mounten' (koppelen) voor je ze kunt gebruiken - een overbodige handeling die tijd en zinloos klikwerk kost.

Verder hoort in elke Linux-distributie standaard een programma te worden geïnstalleerd dat Word-bestanden kan openen en opslaan. (Voor zover ik kan nagaan kan K-Word ze wel openen, maar niet opslaan.) Als alleen StarOffice dat kan, dan maar StarOffice. Als je geen Word-bestanden kunt openen onder Linux, heeft Linux geen zin. Ook moet de conversie van mail eindelijk eens in orde komen. Als mensen hun oude mail en hun adresboek niet kunnen meenemen, blijven ze liever bij Windows, lijkt mij.

Huiskamervraag 2: Wat is voor de beginnern de meest geschikte Linux-distributie?

Om tot slot nog wat aardigs te zeggen: twee jaar geleden zou ik geklaagd hebben over de houterige installatieprocedures. Dat ik het nu over bovengenoemde details heb, bewijst dat we op de goede weg zijn.

(Dit stuk is geschreven met StarOffice 5.2 onder SuSE 7.3, opgeslagen op een Windows-partitie en daarna met Eudora 4.3 onder Windows XP gemaild naar HccNet.)