Moet een student een laptop?

Herbert Blankesteijn

Waar mensen vroeger gezonde dollartekens in hun ogen hadden, hebben ze nu apestaarten. Minister Van Boxtel is voor computerles aan peuters. Op de middelbare school krijgen ze 'informatica' (blijkens het leerboek van mijn zoon leren ze daarbij wat de functie is van een beeldscherm). En laatst vernam ik dat op sommige hogescholen studenten zo goed als verplicht worden een notebook te kopen.

Het doet mij sterk denken aan de bekeringsdrift van de bekeerde. Weinig notie van wat de Bijbel zegt, want nog geen tijd gehad dat allemaal te absorberen, maar wel begrepen dat je er zoveel mogelijk moet zien te slijten aan de heidenen.

Notebooks zijn bedrog. Hun voornaamste voordelen, draagbaarheid en onafhankelijkheid van het stopcontact, bestaan niet. De levensduur van een acculading valt altijd tegen, en die drie kilo (drieëneenhalf als je voor de zekerheid de adapter meeneemt) zijn te veel voor routinematig meesjouwen. Zelf zou ik wat geven voor een echt draagbaar apparaat - ik merk dat ik mijn eigen notebook als het even kan thuislaat. En dan heb ik nog een auto.

Wat de noodzaak is van een eigen portable zal per opleiding en per student verschillen. Wel weet ik dat de faciliteit meestal de behoefte bepaalt, zoals we in de zomer van 2001 op de A10-west goed kunnen zien. Met andere woorden: als je er in je opleiding van uitgaat dat er géén notebooks zijn, zullen ze ook niet nodig wezen.

Het is verkeerd om studenten tot aanschaf van notebooks aan te zetten. In de eerste plaats vanwege de kosten en de risico's. Notebooks zijn duurder en kwetsbaarder dan bureau-pc's, en het leven met een student, op de fiets mee naar college en zo, is voor een notebook zwaarder dan dat met een zakenman. Als ik een notebook was, zou ik niet van een student willen zijn, en als ik een student was, zou ik niet graag elk half jaar naar de reparateur gaan of elke twee jaar een nieuw apparaat kopen.

In de tweede plaats werken verplichtingen averechts. Na het verplichte lezen voor mijn eindexamen heb ik jaren geen literatuur willen zien. Na het verplichte programmeren tijdens mijn studie heb ik het programmeren afgezworen. Met geen enkel verplicht studieboek heb ik ooit iets gehad - wel met de exemplaren die ik, onder nadrukkelijk gefrons van mijn hoogleraren, zelf uitkoos. Onnodig te zeggen dat ik van die laatste boeken het meeste opstak.

Ten derde is er uiteraard de rsi-kwestie. De FNV heeft het gebruik van notebooks in het hoger onderwijs ter discussie gesteld, en ik heb horen verluiden dat fysiotherapeuten nauwelijks meer nekklachten krijgen die niet met notebookgebruik te maken hebben. Het is oppassen met die dingen.

Laat studenten zelf ontdekken of ze een laptop nodig hebben. De kosten van een draagbare pc zijn van dien aard dat een student, als hij wil, er een kan kopen, desnoods met een extra baantje of met een vakantie minder. Met bijsluiter en op eigen risico - alleen dan komt een notebook goed terecht.