Het ondergrondse internet

Herbert Blankesteijn

Naast .com en .nl krijgen we binnenkort op internet nieuwe 'topleveldomeinen' als .biz en .info. Intussen groeit een ondergronds Web, met adressen die officieel niet bestaan.

Wie een domein wil hebben op internet, moet het op het ogenblik zoeken in obscure afkortingen, zelfbedachte woorden, weinig gangbare eigennamen en korte zinnen (zoals watchmegetfamous.com). Nagenoeg alle woorden uit het woordenboek en alle veel voorkomende voor- en achternamen zijn al bezet. Om deze woningnood op internet te bestrijden introduceert ICANN (International Committee for Assigned Names and Numbers), de Amerikaanse autoriteit op dit gebied, deze zomer nieuwe 'topleveldomeinen'. Bekende topleveldomeinen zijn .com, .org en .net voor Amerikaanse sites, en .nl voor Nederlandse. De nieuwe worden .biz, .info, .museum, .pro, .aero en .name.

Met deze nieuwe uitgangen kunnen behalve Reizen.com en Reizen.nl nu ook Reizen.biz en Reizen.aero bestaan. Hoewel de grote industriële merkhouders hun merknaam ook in nieuwe topleveldomeinen zullen registreren, zullen meer mensen en bedrijven 'mooie' adressen op internet kunnen krijgen. Het is de bedoeling dat er streng op wordt toegezien dat alleen bedrijven .biz-adressen krijgen, luchtvaartorganisaties .aero-uitgangen, en zo verder. Oorspronkelijk was bijvoorbeeld .com voor bedrijven, en .org voor non-profit-instellingen, maar deze overzichtelijke indeling is verloren gegaan.

Inmiddels kan op .biz (voor)ingeschreven worden bij Verisign.com en Register.com, en op .info bij Afilias.com, die hiervoor de concessie hebben gekregen. De eerste sites kunnen in oktober actief zijn. Dat duurt veel bedrijven te lang. Ook zijn de nieuwe topleveldomeinen willekeurig gekozen. Waarom bijvoorbeeld wel .museum en .aero, en niet .news, .mp3 en .sex, om een paar bedrijfstakken te noemen die op internet niet voor de museumwereld en de luchtvaart onderdoen? Daar is veel onvrede over.

Een verband van bedrijven en personen onder de naar Open Root Server Confederation (www.open-rsc.org) conformeert zich al enkele jaren niet aan de standaard van ICANN en geeft eigen topleveldomeinen uit. Er bestaan honderden alternatieve topleveldomeinen, en ook in de wereld van Open-RSC is de uitgave van de domeinen in handen gegeven van bedrijven. Zo verkoopt Pacificroot.com 49 topleveldomeinen, waaronder .bio, .biz, .cars, .home, .jobs, .kids, .mp3, .online, .tel en .women. Daarnaast heel curieuze, zoals .ocean en .god. Een adres als www.allesvoor.kids is dus mogelijk. Ook hier geldt dat er geen twee identieke adressen kunnen bestaan en dat degene die het eerst komt, het eerst maalt. Scrupules inzake het merkenrecht heeft Open-RSC niet, dus een groot bedrijf dat niet oplet, hoeft later niet te procederen om ‘zijn’ naam onder een bepaald topleveldomein terug te krijgen.

De meeste internetgebruikers kunnen de alternatieve, ‘ondergrondse’ sites niet zien. Wat een internetgebruiker wel kan zien, wordt bepaald door een instelling van de eigen computer. Omdat de meeste mensen van het bestaan daarvan niet weten, is het doorgaans de internetprovider die uitmaakt welk deel van het Web wordt ontsloten. Het gaat om de DNS of domeinnaamserver. Dit is een soort telefoongids, die ervoor zorgt dat de computer van de internetgebruiker de sites die horen bij adressen van het type www.nrc.nl kan vinden. De meeste internetproviders houden zich aan de regels van ICANN en kiezen voor hun klanten een DNS die alleen de weg wijst naar de officieel bestaande adressen. Maar de individuele gebruiker kan ook zelf een DNS instellen en zo de keus van zijn internetaanbieder ongedaan maken. Hoe dit moet is onder andere te vinden op http://www.pacificroot.com/updatedns.shtml. Het surfen word daarmee wat trager, doordat de gekozen DNS op grotere afstand staat dan die van de provider.

Met de keus voor een alternatieve DNS raakte je tot voor kort niets kwijt: je zag het officiële deel van het Web én het ondergrondse. Dat was mogelijk doordat er geen doublures waren in de naamgeving. Er waren geen topleveldomeinen die in beide systemen voorkwamen. Dat gaat binnenkort veranderen. Het topleveldomein .biz is al geruime tijd in gebruik in het Open-RSC-systeem en zal nu ook door ICANN worden gesanctioneerd. Maar ICANN zal het behandelen als een maagdelijk domein, zodat namen die al in gebruik zijn bij Open-RSC nu nogmaals gaan worden uitgegeven door Neulevel, de concessiehouder van het ICANN-systeem. Door deze onnodige manoeuvre zorgt ICANN ervoor dat wat tot voor kort één systeem was, nu uiteen zal vallen. Wie kiest voor een DNS van Open-RSC, zal niet meer alle ICANN-domeinen kunnen zien. Wie kiest voor ICANN, mist het hele Open-RSC.

Nog ingewikkelder is het geworden sinds het bedrijf New.net op eigen houtje ook topleveldomeinen aanbiedt. Of doet alsof, want domeinen als church, .school, .arts, .love, .shop, .med, .law, .sport, .family, .travel en .game zijn bij New.net geen echte topleveldomeinen. Www.ukraine.travel is identiek aan www.ukraine.travel.new.net – een adres dat iedereen kan intikken, waarna de juiste site op het scherm komt. Maar een programmaatje dat via de site van New.net kan worden geïnstalleerd, regelt dat de computer ook het kortere adres kan vinden dat op .travel eindigt. Daarmee lijkt .travel hier een topleveldomein, terwijl dat niet zo is. Het ongelukkige is, dat New.net een aantal nep-topleveldomeinen aanbiedt die eveneens bij Open-RSC in gebruik zijn. Wie de software van New.net installeert, kan dus de corresponderende topleveldomeinen van Open-RSC niet meer zien, zelfs niet als de juiste DNS is ingesteld.

Het ondergrondse Web, inclusief het spookperceel van New.net, is op het ogenblik hooguit een schim van het officiële deel. De enige zoekmachine voor Open-RSC, op http://atlantic.ocean, werkt niet. Onoverzichtelijke lijsten met sites zijn te vinden op www.youcann.org (knipoog naar ICANN) en op www.new.net. Sommige sites werken niet (zoals alle sites in het domein .god), andere zijn integraal gekopieerd uit het gewone deel van het Web. Veel exploitanten van sites hebben voor de zekerheid maar vast een alternatief domein geboekt in een poging hun merk te beschermen. Of ze regelen een mooiere naam dan ze elders hebben, in de hoop dat dit ooit de alternatieve status zal verliezen. Zo komt www.alabama.travel overeen met www.alabamatravel.org, en www.chandelier.shop met www.functionalmetal.com. En op www.cnn.news en www.bbc.news vinden we exacte kopieën van de overeenkomstige websites van CNN en BBC, die blijkbaar ook al meedoen aan de landrush op internet. Niet onterecht, want het domeinkapen is ook hier begonnen. Op www.java.shop worden tal van domeinen in het alternatieve deel ter doorverkoop aangeboden. Gezien de eindeloze mogelijkheden zal de vraag hier lang zo groot niet zijn als op het door ICANN beheerde deel van internet.