Internet is vol
Herbert Blankesteijn
Bent u al wezen kijken op
musedoma.museum? Het is bijna niet meer te herkennen als adres op internet,
daarom spel ik het ouderwets voluit: http://musedoma.museum. Het is het eerste
adres in het nieuwe 'topleveldomein' .museum. In oktober is het topleveldomein
.biz al in de roulatie gekomen; straks volgen .info, .aero, .pro en .name. De
nieuwe topleveldomeinen zijn een aanvulling op de Amerikaanse topleveldomeinen
.com, .org, .net, .gov en .edu, en de
nationale als .nl, .be en .de. Het is jammer dat de nieuwe namen niet ook
combinaties van twee of drie letters zijn (wat was er tegen .mus?), maar waar
het om gaat is de ruimte op internet.
De adressen die computers in
werkelijkheid hebben zijn combinaties van cijfers in vier groepjes van maximaal
drie cijfers, gescheiden door punten, zoals 192.168.0.011. Deze adressen heten
IP-adressen, waarbij IP staat voor het Internet Protocol, een stelsel regels
voor computers in netwerken. Soms zijn deze adressen tijdens het surfen te zien
in de adresbalk op het computerscherm, of in de statusbalk onderaan. Omdat zo'n
cijferbrij voor een normaal mens niet te onthouden is, zijn de adressen in de
bekende vorm in het leven geroepen. Internetproviders hebben
wegwijzercomputers, dns-servers genaamd, die bij een adres in letters het
juiste IP-adres weten te vinden.
De onthoudbaarheid van de
bekende webadressen valt in de praktijk nogal eens tegen, want niet iedereen
weet een adres van de vorm www.mijnnaam.nl te bemachtigen. Heeft een ander die
naam al, dan rest de gang naar een ander topleveldomein zoals .com of .net, of
een alternatieve naam als voornaamachternaam.nl.
Eigenlijk krijgen alleen
bedrijven normale domeinen in het .nl-gebied. Officieel gelft voor
particulieren sinds 15 november vorig jaar een aparte, gedrochtelijke regeling.
De Stichting Internet Domeinregistratie Nederland (SIDN) die het .nl-domein
beheert, liet tot die tijd particulieren helemaal niet toe. Sindsdien kan een
gewone burger een naam krijgen met drie extra cijfers, bijvoorbeeld
blankesteijn.123.nl. Omdat het voordeel van onthoudbaarheid zo volledig
verdwijnt, en omdat er genoeg alternatieven zijn, is dit een complete flop
geworden. In een jaar tijd zijn er maar 647 mensen ingestonken. Een door SIDN
ingestelde commissie stelt nu voor het onderscheid tussen particulieren en
bedrijven, dat tenslotte voor telefoonnummers ook niet geldt, op te heffen.
Medio december wordt hierover beslist; waarschijnlijk worden de aanbevelingen
opgevolgd.
Evengoed blijft het dringen.
Een fietsenmaker die fiets.nl heeft gemist, kan nu een gooi doen naar
fiets.biz, maar er zijn er veel die daarop azen. Domeinkapers zijn zeer actief
geweest. Ook mensen die Jansen heten zullen moeten blijven improviseren. En
bezitters van merknamen hebben voorrang
gekregen om ook in de nieuwe topleveldomeinen hun merknaam in bezit te nemen.
Tot zover het gedrang rond de
mooie namen, die verwijzen naar de kille, uit cijfers bestaande IP-adressen.
Veel lastiger is de omstandigheid dat de IP-adressen zelf beginnen op te raken.
Er zijn ruim vier miljard mogelijke adressen van de boven beschreven vorm (elk
groepje van drie cijfers gaat niet verder dan 256). Noord-Amerika heeft
driekwart ingepikt; sommige bedrijven hebben veel meer adressen dan China. Nu
steeds meer apparaten een adres nodig hebben, en particulieren permanente
internetverbindingen krijgen, wordt verwacht dat rond 2005 de IP-adressen in de
huidige vorm (versie 4) opraken. Daarom wordt al enkele jaren gewerkt aan
versie 6 (versie 5 is overgeslagen). Deze heeft 2^128 mogelijke adressen in plaats
van 2^32, en dat is per aardbewoner een getal met 28 nullen. De overgang, die
vooral bij bedrijven nieuwe apparatuur en software vereist, zal ongeveer tien
jaar in beslag nemen.