Blauwe ogen

Herbert Blankesteijn

Laatst had ik een blauw oog dat niet gezwollen was. Een zeldzaamheid. In de dagen dat ik daarmee, tot hilariteit van mijn naasten, rondliep, zag ik een speelfilm waarin ook iemand een blauw oog oploopt zonder dat van enige zwelling sprake is. Opeens besefte ik dat dit in films, zelfs in goede, normaal is: een blauw oog zit nooit dicht. Kort daarop kwam de uitzondering op de regel en zag ik op tv iemand rondlopen met een volkomen dichtgetimmerd gezicht. Hoe hadden ze dat nou gedaan? Het kan dus wél.

Als liefhebber van speelfilms verbaas ik me vaak over ongeloofwaardige dingen die in films gebeuren. Is dat flauw? Nee hoor. Ik ben niet tegen fantasie. Tom & Jerry vind ik geweldig, en ik geniet van films als Back to the Future, Hook en Conehead, waarin het krankzinnige tot norm wordt verheven. Ook in films met James Bond en Indiana Jones, in feite stripverhalen, mag van mij alles. Het loopt spaak wanneer een film de pretentie heeft van realisme, zoals bij veel thrillers het geval is, maar uit gemakzucht of effectbejag een loopje neemt met de eenvoudigste feiten.

Zo zijn 'pasgeboren' baby's altijd mollig, goedlachs en blozend roze, in plaats van bebloed, nat, verkreukeld en smerig - kortom ze zijn een half jaar oud. Zou dat met honderd miljoen budget niet beter kunnen? Kometen hebben een wapperende staart en bewegen zich in een paar seconden van horizon tot horizon. Ruimteschepen nemen bochten als een vliegtuig en zeggen daarbij 'Woesjsjsj'.

Ik vind dat jammerlijke fouten - net als wanneer echtelieden in een film tegen elkaar zeggen: 'We gaan morgen naar je broer Piet.' Van zulk krom gedoe krijg ik spontaan blauwe ogen, en verder kijken is niet meer mogelijk.

Moet je wetenschapper zijn, of columnist van een sectie Wetenschap en Techniek, om zulke missers te signaleren? Dat dacht ik niet. Hoofdrolspelers springen van tientallen meters hoogte in het water, waarbij een normaal mens van alles breekt, bewusteloos raakt en verzuipt. Ze worden erger in elkaar getrapt dan Rodney King of lopen een schotwond op en trekken even later onbekommerd een sprintje om zich pijnloos door hun geliefde te laten knuffelen. Bijrolspelers mogen tegenwoordig sterven in een plas bloed, maar houden daarbij hun ogen en mond netjes dicht. Wat denken ze nou, dat we geen kranten lezen of tv kijken? Auto's ontploffen altijd als ze over de kop slaan of in een ravijn storten. Waarom wordt die onzin niet door het publiek weggehoond?

Het is misschien gewenning, of een stilzwijgende afspraak tussen regisseurs en kijkers: in films gaat het nu eenmaal zó. En je gaat er zeker niet moeilijk over doen, net zomin als je op een nieuwjaarsreceptie hardop iets zegt over de open gulp van de president-directeur. Dat wil niemand weten.