Diefstal
Herbert Blankesteijn
Twee jaar geleden heb ik hier
de lof gezongen van SETI@Home, een project waarbij computers van vrijwilligers
wetenschappelijke berekeningen doen op momenten dat de processor niets omhanden
heeft. Zoiets heeft alleen voordelen, zou je zeggen. Lanterfantende computers
krijgen iets te doen, wetenschappelijk onderzoek dat anders niet aan
rekenkracht kan komen profiteert, en de vrijwilliger krijgt een goed gevoel.
SETI@Home, dat in
radioastronomische data graaft naar buitenaardse signalen, is het populairste
voorbeeld. Eerder bestond al Distributed.net, dat codes kraakt, en daarna is er
een project ontstaan dat de driedimensionale structuur van eiwitten bepaalt, en
een ander dat rekenwerk doet voor kankeronderzoek. Als computerbezitter met een
werkloze processor heb je het goede doel voor het uitkiezen. Er zijn zelfs
bedrijfjes die rekentijd van het publiek willen kopen. Ik heb mijn twijfels
over die initiatieven, maar ze bestaan.
Waarschuwingen over
gedistribueerd rekenen, zoals het wordt genoemd, hebben ook geklonken. In de
meeste gevallen wordt een competitie-element toegevoegd om deelnemers te
stimuleren. Op de betreffende sites zijn dan ranglijsten te vinden van de
groepen of personen die de meeste data hebben verwerkt. Het gevaar dreigt, las
ik eens in New Scientist, dat mensen computers laten aanstaan die anders zouden
zijn uitgeschakeld. Daardoor zou SETI@Home een van de grootste
broeikasgasverwekkers zijn van de planeet.
Andere, meer concrete gevaren
bedreigen inmiddels de vrijwilligers. Omdat het meestal gaat om
wetenschappelijk werk, doen veel medewerkers van scholen en universiteiten aan
gedistribueerd rekenwerk mee. Soms beschikken deze over snelle computers
(betawetenschappers), of over véél computers (systeembeheerders) en zo kunnen
ze extra veel bijdragen aan het heil der mensheid, of gewoon hoog scoren in de
wedstrijd. Wie dat wil, moet misschien zijn arbeidscontract even nakijken,
zoals het geval van David McOwen bewijst.
McOwen had als
systeembeheerder van een school in Georgia precies gedaan wat ik zoëven heb
geschetst, en dreigt nu te worden aangeklaagd voor computervredebreuk en
diefstal van rekentijd. De aanklachten die hem boven het hoofd hangen zijn
samen goed voor maximaal 30 jaar gevangenisstraf en een paar ton aan boetes en
schadevergoedingen (onder andere voor het weghalen van de software op 500 pc's
door ingehuurde experts).
McOwen wist, of kon weten,
dat wat hij deed niet mocht. Hij had een overeenkomst getekend dat hij niet
zomaar software zou installeren, of overheidseigendom zou gebruiken zonder
toestemming. Maar omdat de software alleen in actie kwam wanneer een computer
niets stond te doen, is er niemand benadeeld. Hij heeft er zelf niet van
geprofiteerd. Hij heeft als het ware doorgedraaide tomaten gepikt om ze weg te
geven aan arme sloebers die toch niets konden kopen (excuus voor de pathetische
vergelijking). De overheidsdienaren in Georgia denken nu fier een voorbeeld te
stellen. 30 jaar!
Has the jury reached a
verdict?