Schijf te groot

Herbert Blankesteijn

Kan een harde schijf te groot zijn? Nou nee. De ervaring leert dat de datavoorraad groeit tot de beschikbare ruimte is gevuld - een wet die ook voor huizen en voor tijd opgaat. Maar het duurt niet lang meer of harde schijven zijn wel degelijk te groot, in die zin dat het kopen van een grotere geen zin meer heeft.

De grote opbergkast die een harde schijf is, kan door Windows maar in een beperkt aantal vakjes worden verdeeld, die clusters worden genoemd. Ieder bestand, hoe klein ook, neemt altijd een heel cluster in beslag. Als het maximum is bereikt, kan Windows een grotere schijf alleen gebruiken door grotere clusters te maken. Dat maximum ligt bij 8 GB; onder die schijfgrootte zijn de clusters 4 kB groot. Boven 8 GB worden de clusters 8 kB; boven de 16 GB 16 kB, enzovoort. In het theoretische geval dat je alleen bestanden hebt, kleiner dan 4 kB, schiet je niets op met een harddisk groter dan 8 GB. Alleen de clusters worden groter, en elk bestand heeft nog steeds een heel cluster nodig.

Iedereen heeft grote en kleine bestanden; daarom ligt de verspilling van schijfruimte meestal tussen de 10 en 60 procent. Dat is vooral afhankelijk van de schijfgrootte: grote schijven, grote clusters, veel verlies. Wie veel bestanden heeft van vele megabytes, heeft aan dit verhaal geen boodschap. Zulke bestande vullen per stuk vele clusters, en dan maakt de grootte van de clusters niet veel uit. Maar bij een schijf groter dan 256 GB neemt ook een cookie van ca. 100 bytes een kwart megabyte in beslag.

Fantasie? Nee hoor. De eerste schijven van 100 GB zijn al op de markt en die van 400 GB worden binnen twee jaar verwacht. De harddisk in mijn nieuwe pc meet 40 GB; dat is op het ogenblik normaal. Met een programma dat daarvoor bestaat, deel ik deze schijf zo in dat het lijkt of ik vijf schijven of 'partities' heb van 8 GB: schijf C tot en met G. Zo verklein ik kunstmatig de clusters. Maar hiermee zal ik spoedig tegen een andere limiet aanlopen: het alfabet heeft te weinig letters! Bij 160 GB schijfruimte heb ik al twintig letters nodig voor subschijven van 8 GB. Ik heb er ook een paar nodig voor diskette- en cd-stations, dus moet ik water in de wijn gaan doen, bijvoorbeeld kiezen voor partities van 16 GB.

Hoewel het de meeste gebruikers een zorg zal zijn, komt hier een beperking van Windows haarscherp in beeld. Microsoft moet weer eens gaan sleutelen. In een nieuwe versie van Windows zal een nieuw