Foute rechter

Herbert Blankesteijn

De zaak van de nazi-veilingen bij Yahoo wordt al gekker. Yahoo moet van een rechter in Frankrijk veilingen van nazispullen ontoegankelijk maken voor Fransen. Yahoo heeft terecht gezegd dat dat niet kan. Geen beveiliging is perfect; er zijn trucjes genoeg om bij nazimateriaal te komen, zolang dat wordt aangeboden op de site van Yahoo.

In december is gebleken dat andere veilingsites allang Franse bezoekers weren. E-bay herkent Franstalige browsers en Amazon controleert de IP-adressen van bezoekers. Deze methodes zijn inderdaad niet waterdicht. Iedere Fransman kan bijvoorbeeld een Engelstalige browser installeren. Maar blijkbaar stelt deze oplossing de Franse rechterlijke macht tevreden, of liever de griezelig politiek correcte antiracismeclubs die Yahoo in Frankrijk hebben aangeklaagd (De Internationale Organisatie Tegen Racisme en Antisemitisme, LICRA, en de Vereniging van Franse Joodse Studenten, UEJF).

Zo'n oplossing zou ook voor Yahoo ideaal zijn. De veilingen zouden onbereikbaar zijn voor iedereen die er toch niet in is geïnteresseerd, en anderen zouden de bekende omwegen kunnen bewandelen. Wanneer de rechter of de klagende partijen zouden blijven piepen, zou Yahoo kunnen wijzen op collegabedrijven die ongemoeid worden gelaten.

In plaats daarvan zet Yahoo nazi-artikelen nu op de verboden lijst, waar ook lichaamsdelen, tabak, levende dieren en gebruikt ondergoed op staan. Als u iets buiten de wet gesteld wilt hebben, wees welkom bij Yahoo. Het lekkageprobleem is nu natuurlijk verplaatst. Yahoo hoeft niet te speuren naar de herkomst van bezoekers, maar moet zijn eigen bestanden voortdurend scannen op spullen die het bedrijf zelf niet toelaat. Het wordt een leuke sport voor aanbieders om hieraan te ontkomen met alternatieve spelling, eufemismen en codewoorden, als ze tenminste niet de makkelijkste weg kiezen en naar een andere veilingsite gaan.

Het rare is dat Yahoo eerst klaagt dat het technisch onmogelijk is om Franse bezoekers te weren, en vervolgens kiest voor een even onhaalbaar alternatief. De enige uitleg die ik kan verzinnen is dat dit het in de public relations beter doet. Maar zo gehaaid is het ook weer niet, om je eerst te beroepen op de vrijheid van meningsuiting en even later bij nader inzien de 'haatgroeperingen' in de ban te doen.

Overigens vecht Yahoo het Franse vonnis aan, lees ik in Intermediair van 4 januari. Zoals ik zelf op 30 november heb geschreven, is het vreemd dat een Franse rechter zich de bevoegdheid aanmeet om te bepalen wat een Amerikaans bedrijf in Amerika mag doen. Dat heeft Yahoo nu ook bedacht. En raad eens waar ze hun gelijk gaan halen? Bij de Amerikaanse rechter! Die belt dus zijn confrère:

- Foei collega, jij mag niet rechtspreken over Amerikaanse rechtspersonen op Amerikaanse grondgebied.

- Van wie niet?

- Dat is hier verbo… eh, van je eigen wet niet, eh, volgens mij.

- Nou én, ik doe het lekker toch.

- Dan ben je schuldig.

- Wat je zegt dat ben je zelf.

- Ik krijg jou nog wel!

- Chez vous ou chez moi?