Handen af van mijn desktop

Herbert Blankesteijn

Mag Microsoft de desktop volzetten met iconen voor de eigen diensten? Mogen pc-fabrikanten iconen neerzetten voor diensten van derden? En als ze dat doen, zijn ze dan verplicht ook die van de concurrerende diensten van Microsoft te plaatsen? Wat moet de koper van een pc hiervan vinden?

Het is een onderwerp waar computergebruikers zich voor zover ik weet nauwelijks druk over maken. Zelf doe ik dat al lange tijd wel.

Ik kies mijn eigen software en raak dus al geirriteerd door de iconen van Microsofts eigen programmatuur voor e-mail, muziek en noem maar op. Maar voor deze voorgeïnstalleerde software zijn er verzachtende omstandigheden. Computerleken zullen dankbaar zijn dat ze deze programma's niet zelf hoeven uitzoeken en installeren, je kunt ze als eigenwijze gebruiker meestal verwijderen, en je hebt de mogelijkheid om zelf je 'default'-programma's te kiezen.

Maar hoe haalt MS het in zijn hoofd ons op de desktop lastig te vallen met zijn overige nering? Zo was er in Windows 95 al een icoon voor het Microsoft Network. Die icoon stoorde me flink. Het laatste wat ik wilde was een account bij Bill Gates. Intussen stond daar altijd die icoon. En wat erger was, het onding verwees naar een map met een inhoud van een hele megabyte - niet verwaarloosbaar want mijn harde schijf was 200 MB. Natuurlijk kon ik icoon en map gewoon weggooien en dat heb ik vaak gedaan, maar bij elke herinstallatie van Windows 95 doken ze weer op, en op een bepaald moment heb ik het opgegeven.

Op een computer van Compaq die ik heb gehad (in 1997) stond bij levering promotiesoftware van de Rabobank. Deze stond niet op de desktop maar in het programmamenu, maar stond evengoed in de weg. Hier werd kostbare ruimte op het scherm verspild en werden vele megabytes op mijn harddisk bezet gehouden voor een reclamespot. Hoeveel zou de Rabo daarvoor aan Compaq hebben betaald? Ook deze rotzooi kwam ik na elke installatie van Windows weer tegen. Onnodig te zeggen dat de hele Rabo er bij mij niet meer in komt, Erik Dekker of geen Erik Dekker. Zulke grappen doen me denken aan de keer dat ik met mijn kinderen het pretpark Drievliet in Rijswijk bezocht. Bij terugkomst vond ik een sticker van het park op mijn achterruit die er absoluut niet meer afging. Schandelijk. Ik ben er nooit meer geweest.

Internet Explorer 4, de tweede versie van Windows 95, en Windows 98 kenden de 'channels', een soort voorgeïnstalleerde sites. De Tros en Veronica stonden daarbij, plus nog wat vage bedrijven, die ongetwijfeld flink hebben moeten bloeden voor deze ereplaats. En iedere pc-maker zet zijn eigen site als beginpagina in Internet Explorer, en iedere internetprovider doet in zijn installatieprocedure hetzelfde. Het zijn maar voorbeelden.

Huiskamervraag 1: Wie kent meer van zulke voorbeelden?

Nu is er gekrakeel tussen Microsoft en Compaq over het feit dat Compaq ruimte op de desktop van onze nog aan te schaffen computers wil verkopen aan America Online. MS leek een paar weken geleden verstandig te zijn geworden: Windows XP zou een leeg bureaublad krijgen afgezien van de prullenbak. Geen MSN, geen Internet Explorer, niets. Maar nu Compaq zich misdraagt krijgt ook Redmond er weer zin in. Als een pc-bouwer zoiets doet, moeten er óók drie iconen van MS bij, namelijk van MSN, IE en Media Player. Heel pikant uit monopolie-oogpunt: MS zet Compaq het mes op de keel, maar juist met de eis van gelijkberechtiging met AOL. Ze zoeken het maar uit.

Huiskamervraag 2: Zou u dat droomhuis nog kopen als de tuin vol bleek te staan met in beton gefundeerde reclameborden van elkaar beconcurrerende schilderbedrijven en aannemers?

Het zou verboden moeten zijn. Ze verdienen geld aan het volstouwen van mijn werkruimte. Waarom doet de Consumentenbond niets? Simpel: omdat je als klant geen zeggenschap hebt over een pc die je nog niet hebt gekocht. Wel kun je bij het bestellen van een pc op maat, zoals dat vaak gebeurt, eisen dat ook Windows op maat wordt geleverd, dus zonder verontreinigingen. En een pc met ingebouwde reclamesoftware - koop die gewoon niet.