Van Boxtel draaft door

Herbert Blankesteijn

Bij minister van Boxtel lijken de laatste tijd alle remmen los. Kleuters moeten ICT-onderwijs krijgen, oreerde hij op zijn website begin september. Wat mij betreft mogen alle kinderen de computer gebruiken als speelgoed en als overhoormachine, zolang ze maar binnen RSI-veilige grenzen blijven (waar liggen die eigenlijk?). Maar de computer als leerstof op de kleuterschool, dat gaat alle perken te buiten. Soms moet je om een discussie uit te lokken een extreem standpunt innemen, en als dat de bedoeling is geweest van de minister dan heeft hij bij deze zijn zin. Maar mij lijkt het niet de taak van een minister om for the sake of argument onzin te verkondigen. Dat is meer iets voor de columnist.

Pal na van Boxtels proefballonnetje stelde een Amerikaanse groep psychologen en pedagogen dat de computer kinderen onder de tien jaar meer schade doet dan goed. Voor kinderen boven de tien vinden deze deskundigen een half uurtje per dag mooi genoeg.

Voor iets minder jonge kinderen en volwassenen moeten er volgens Van Boxtel digitale trapveldjes komen. Half oktober werd er een half miljoen gulden uitgetrokken voor twee van die computer-oefenhoeken in de stad Groningen. Een kwart van wat KPN in één basisschool in Bilthoven heeft gepompt. Evengoed kun je geen kwart miljoen in elke wijk in Nederland steken, temeer omdat je te maken krijgt met vaste kosten voor upgrades, onderhoud, huisvesting en orde houden tussen de kinderen die vechten om de beschikbare plekken. De Groningse projecten hebben net als 'Bilthoven' een hoog pr-gehalte en we zullen niet veel meer horen van die digitale trapveldjes.

Rond de tijd dat ik dit schrijf heeft Van Boxtel te kennen gegeven dat gemeenten in 2002 tenminste 150 producten en diensten online moeten aanbieden. 160 van de 537 gemeenten krijgen daarvoor 25.000 gulden - een fooi. In de krant stonden voorbeelden als: opgeven voor hondenbelasting, aanvragen van huursubsidie, verhuisbericht sturen, kap- of bouwvergunningen aanvragen, vragen stellen, klagen.

Bij dat soort voorbeelden kan ik nu al de verhalen schrijven die volgend jaar verschijnen over mislukte initiatieven. Wat nou dingen regelen via internet? Kunnen we asjeblieft eerst de identificatie op poten zetten? Overal op internet is dat een probleem, behalve blijkbaar in het denken van Van Boxtel. Is die e-mail afkomstig van mijn chef, verzonden door een virus, of gewoon van een zieke grappenmaker? Hoe weet die webwinkel dat ik woon op het adres dat ik opgeef? Hoe weten ze dat ik het recht heb de creditcard te gebruiken waarvan ik het nummer intik? Zelf heb ik accounts bij gratis providers onder naam en adres van anderen. Niemand maakt me wat. Dit soort zaken is in theorie voor een deel opgelost, maar nog nauwelijks geïmplementeerd, zeker niet in de omgang tussen overheid en burger. Het is niet voor niks dat je voor veel zaken je gezicht moet laten zien op het gemeentehuis. Een digitale handtekening is in de VS langzamerhand wettelijk geregeld - wat niet hetzelfde is als ingeburgerd- maar in Nederland is er nog niet eens discussie over.

Je kunt wel denken dat digitale identificatie over twee jaar geregeld zal zijn, maar daar blindelings vanuit gaan is niet zo verstandig. Of mag ik straks ook mijn buurman opgeven voor de hondenbelasting, en zijn huursubsidie naar mijn giro laten overmaken? Mag elke gemeente zijn eigen identificatiemethode verzinnen of zullen we dat toch maar landelijk doen?

En hoe zullen we het fenomeen 'vragen en klachten' behandelen? Als iedereen vragen mag stellen per e-mail, wie beantwoordt ze dan? Bij een tv-programma waarvoor ik heb gewerkt in het pre-internet-tijdperk, beantwoordden wij in principe geen telefoontjes van kijkers. Brieven wilden we hebben, om het ze niet te makkelijk te maken. Anders moet je elke zeurpiet te woord staan en kun je je werk niet meer doen. Dat is de reden dat mail van consumenten door bedrijven structureel slecht wordt beantwoord. Mailen is veel te makkelijk; een klacht of vraag is makkelijker verstuurd dan beantwoord. Gevolg: afzender krijgt geen reactie, geloofwaardigheid bedrijf is weg. Je kunt zo'n dienst beter niet aanbieden dan slecht. Wek geen verwachtingen die je niet kunt waarmaken.

Van Boxtel moet beter nadenken voor hij uitspraken doet en doelstellingen formuleert. En een beter voorbeeld geven. Hij stelt eisen aan gemeentelijke sites. Maar de eigen site van Van Boxtel werd rond de tijd dat deze kwestie speelde slecht bijgehouden: de nieuwsfeiten van de laatste twee weken waren niet te vinden. De 'wekelijkse' column van de minister zelf was drie weken oud.