De Bandrups
Op je eigen homepage op internet kun je alles publiceren wat je aan de
wereld kwijt wilt, zolang het niet in strijd is met de wet. Desnoods
vakantiefoto’s. De vooruitgang is niet te stuiten.
Ook een Nobelprijswinnaar kan emplooi hebben voor de moderne
mogelijkheden. Wat een leuke site heeft natuurkundige Gerard ‘t Hooft, met
Martinus Veltman Nobelprijswinnaar 1999. Behalve informatie over zijn colleges
en zijn wetenschappelijke werk vertoont hij daar frivole producten, die de
moeite van het bekijken meer dan waard zijn. Je vraagt je onwillekeurig af of
‘t Hooft in interviews niet eens wat gekker zou kunnen doen – hij heeft het
klaarblijkelijk in zich. Hij zal zijn wetenschappelijke werk wel willen
scheiden van zijn vrije oefeningen. Behalve dan op zijn homepage.
Ik was aangenaam verrast daar de Bandrups terug te zien. De Bandrups (Rolla Bolla) is een door ‘t Hooft
verzonnen creatuur dat zich voortbeweegt als een rupsband. Zoals bekend vindt
de mens vaak technische principes uit die veel eerder door de natuur in
praktijk zijn gebracht. ’t Hooft speculeert in een serie geestig geillustreerde
artikelen over de omgekeerde procedure: de natuur die menselijke uitvindingen
navolgt. In het tijdperk Polluticum
zal er bijvoorbeeld zoveel oud ijzer door de wereld zwerven dat een insect in
de vorm van een roestige schroef (Carausius
Corrodus) door natuurlijke selectie zich een plaats in het dierenrijk kan
verwerven. ‘t Hooft heeft deze bedenksels al eens gepubliceerd in een
kranteartikel, maar u weet hoe dat gaat met krantepapier. Wie schrijft op
internet, die blijft pas echt.
De zegswijze ‘Wie heeft zal gegeven worden’ gaat, zoals elke
Nobelprijswinnaar weet, behalve voor geld ook op voor onderscheidingen. ‘t
Hooft en Veltman zijn na hun Nobelprijs geridderd, en naar elk is een asteroïde
genoemd: 9491 Thooft en 9492 Veltman.
‘t Hooft geeft van de banen van beide hemellichamen een prachtige
driedimensionale animatie, die de bezoeker op eindeloos veel zelf in te stellen
manieren kan bekijken, en deelt droog mee dat de aanhoudende geruchten over een
botsing tussen de twee, volledig ongegrond zijn – een verwijzing naar het
conflict dat hemzelf en zijn leermeester Veltman uit elkaar heeft gedreven en
waar ze ten tijde van de uitreiking van de Nobelprijs liever niet over wilden
praten.
Voor 9491 Thooft is ‘t Hooft zo vrij geweest een ontwerpgrondwet te
schrijven, waarin hij onder andere de draak steekt met aspecten van het
Nederlandse universitaire systeem. Zo zullen universiteitsgebouwen er dag en
nacht open zijn, en worden studenten uitsluitend op basis van hun talent
toegelaten, en niet door loterijen. Dat laatste is een verwijzing naar de
omstandigheden van zijn dochter, die tot vier keer toe voor de studie
diergeneeskunde werd uitgeloot en nu in Gent studeert.
Daarnaast wordt op 9491 Thooft de apostrof verboden. Omdat de
Internationale Astronomische Unie met dit leesteken niet overweg kan, heeft
deze organisatie de spelling van ‘t Hoofts naam aangepast, en ‘t Hooft trekt de
uiterste consequentie. Daarvoor had hij trouwens niet naar 9491 Thooft
gehoeven. Op internet is het niet veel beter: www.phys.uu.nl/~thooft.