Weg met de goeroes

Herbert Blankesteijn

Eind vorige week mocht Ray Kurzweil de goeroe uithangen op de PC Expo in New York. Kurzweil heeft een aantal succesvolle bedrijven opgericht op het terrein van muzieksynthese en spraakherkenning. De vergezochte voorspellingen die hij deed lagen op een heel ander terrein. Hij beweert dat in 2035 miniatuurrobots door onze bloedvaten zullen suizen om de werking van onze hersenen te controleren. Zo zullen ze onder andere onze intelligentie verhogen, ons geheugen helpen en ze zullen ons hallucinaties kunnen bezorgen. Althans, dat denkt Ray Kurzweil, althans hij zegt dat hij dat denkt.

Succesvolle mensen kunnen onweersproken de meest baarlijke nonsens te verkondigen. Ik kijk er niet van op dat Kurzweil dit soort ideeën verspreidt, want die zijn van alle tijden, maar wel van de goedgelovigheid of de lijdzaamheid van het publiek daar in New York. Je zou toch verwachten of in elk geval wensen dat een publiek met gezond verstand hem zou uitfluiten, of dat een voorzitter met een lage tolerantie voor kletskoek hem het woord zou ontnemen. Criminele verspilling van andermans tijd, dat is het.

Veel mensen doen toekomstvoorspellingen en de meeste slaan de plank volledig mis. Juiste voorspellingen zijn statistische ongelukjes. Als ik zes keer een dobbelsteen gooi en ik laat 50.000 mensen telkens raden, dan heeft naar verwachting één iemand het alle keren goed. Maar dat ik nog geen reden achter hem aan te gaan lopen.

Gezond denken over toekomstvoorspellingen, leer je door kijken naar foute voorspellingen uit het verleden. Gratis nucleaire electriciteit, robots in het huishouden, toerisme naar de maan, een privévliegtuig voor iedereen, het papierloze kantoor. Nicholas Negroponte, een andere goeroe, heeft nog eens voorspeld dat alle informatie de mensen zou bereiken in de vorm van bits, via netwerken en niet in de vorm van materie. Maar op het ogenblik is een van de populairste toepassingen van internet het kopen van boeken en cd's - uitgesproken materiële objecten.

Kurzweil heeft met zijn toespraak veel aandacht getrokken en daar varen zijn bedrijven wel bij. Dat zou wel eens de achtergrond van zijn voorspellingen kunnen zijn.