Langdurige regen. Sneeuwval gevolgd door strooien. Sneeuwval gevolgd door dooi. Het zijn zware tijden voor de schoenen en broekspijpen van de eenzame fietser. Waarom houdt een spatbord niet alle van het wiel opspetterende water tegen? Eenvoudig omdat er ook, of vooral, water weggeslingerd wordt in zijwaartse richting. Weggeknepen tussen fietsband en wegdek.
Waarom is een spatbord dan niet breder aan de onderkant? Omdat standaard spatborden alleen economisch vervaardigd kunnen worden uit rechthoekige platen. Ga je een type maken dat niet een rechthoekige basisvorm heeft, dan krijg je verliezen bij de fabricage en dus een onverkoopbaar duur onderdeel. Bovendien loopt de onderkant van het spatbord de meeste kans om met van alles en nog wat in contact te komen, bijvoorbeeld tijdens het manoeuvreren in het schuurtje. Een verbreding op die plek kan maar beter niet van metaal zijn. Vandaar de spatlap.
De klassieke spatlap is een plak rubber die met een beugel tegen het spatbord wordt geklemd. Technisch niet elegant en ook gewoon lelijk. Althans, dat kun je vinden - die ouderwetse flap heeft wel degelijk decennia lang voldaan. Designer Peter van der Veer uit Deil heeft de spatlap helemaal opnieuw ontworpen, exclusief voor fietsenmaker Gazelle. Gazelle zelf deed de technische uitwerking. Het is een stevig stuk zwarte kunststof geworden, dat bevestigd kan worden - net als vroeger - aan de bouten die het spatbord in bedwang houden. De montage is zo gepiept en als je niet goed kijkt lijkt het of het spatbord zelf wat is gegroeid.
'Er was geen relatie tussen spatlap en fiets,' stelt Van der Veer. 'Het nieuwe ontwerp is qua design een geheel met het spatbord. Het is eigenlijk alleen een rand die op een functionele plaats uitsteekt.' Wat Gazelle niet onbelangrijk zal vinden is het feit dat de spatlap ongeveer half zo groot en zwaar is als zijn voorganger (nog geen 30 gram) en ook half zo duur om te maken. Gazelle maakt zo'n 330.000 fietsen per jaar en voorziet de helft van het nieuwe hulpstuk. Los in de winkel gaan ze zeven gulden kosten.
Houdt de herziene spatlap nu ook alle water tegen? Dat niet, volgens Van der Veer: 'Het is een compromis tussen optimaal spatten tegengaan en esthetisch verantwoord eruit zien. Honderd procent haal je niet.' Een proefrit toont dat aan: als je maar genoeg je best doet, consequent door de goot rijdt bijvoorbeeld, krijg je je schoenen wel nat. Selecteer je plassen dieper dan vijf cm dan moeten ook de broekspijpen eraan geloven. Genoeg nu, het gaat weer regenen.
Gazelle 08330-29911.