Het mooie van een CD-ROM, behalve de opslagcapaciteit van 650 Mb, is de snelheid. Een CD is veel sneller dan de diskette. Maar een harde schijf is nog tien keer sneller. Computerprogramma's worden zo geschreven dat die topsnelheid ook noodzakelijk is, en ze moeten dus helaas om fatsoenlijk te kunnen werken op de harde schijf worden geïnstalleerd. De meeste CD-ROM's werken pas na het uitvoeren van een installatieprogramma waarbij er bestanden naar de harde schijf verhuizen. Soms is er de keus: véél kopiëren voor een snelle werking, of een trage versie waarbij je harde schijf enigszins wordt gespaard.
Het is, met andere woorden, de Wet van Behoud van Ellende. In een poging een maas in deze natuurwet te vinden levert Domus Software het programma CD-Speed. Dit reserveert maximaal 20 Mb op de harde schijf voor CD-ROM-gebruik. Draait de gebruiker van de PC een CD-ROM, dan worden alle data waar de processor het laatst om heeft gevraagd, gekopieerd naar dat bufferbestand. Dan kunnen ze een volgende keer worden opgehaald met harde schijf-snelheid in plaats van met CD-snelheid.
Deze truc werkt niet altijd, waarschuwt Domus zelf in de handleiding. Bij een stukje video bijvoorbeeld komt al gauw een paar Mb voorbij zonder dat er iets twee keer nodig is. Omdat CD-Speed wel steeds naar de harde schijf blijft kopiëren kan de PC zelfs langzamer gaan werken. Daarom kan de buffer worden uitgezet. Het bijgeleverde testprogramma voorspelt niettemin dat de snelheid met maximaal een factor vier kan toenemen.
Voor een praktijktest zocht TW een paar notoir langzame CD-ROM's uit: 'Small Blue Planet' - een collectie mooie satellietfoto's, 'Interactive' - een duizelingwekkende trip van popster Prince, en de Digitale Gids van de VPRO. Het was geen succes. In de eerste plaats kost het 20 Mb schijfruimte (of minder, maar dan win je minder snelheid). Ten tweede bleken 'Interactive' en de Digitale Gids met de aanbevolen instellingen van CD-Speed niet eens op te starten, en deed 'Small Blue Planet' bepaalde bewerkingen mét CD-Speed drie keer trager! Na ingrepen in de instellingen van EMS- en XMS-geheugen (je moet niet bang zijn voor smeer aan je handen) dééd Prince het, maar niet merkbaar vlugger en met wat hikjes in het geluid, won de VPRO circa 15% aan snelheid, en kwamen de satellietfoto's nog steeds trager tot stand dan zonder Speed. Overigens ontstaat eventuele winst pas de tweede keer dat je iets oproept: pas dan komt het van de harde schijf. Intussen heeft het geklooi met CD-Speed een dag gekost. Met behoud van ellende is dat nog vriendelijk omschreven.
Domus, 020-6908585